Занданата е неодминлива и во балканските митологии, легенди, во преданијата, во народната литература.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Секое време е негово време.
Оглед за Силјан Штркот
Во преданијата влезе твојата слобода грешним
твоето патување, почетокот на преобразбата
копнежот по родното копно
долгоклуните земјаци
тајниот речник и
магијата на враќањето
на оној кој не е ни сам
ни единствен
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
И таму, на млади години, го мачеше тајната дали под двете езера разделени со една планина, се мешаат нивните води и се формираат многубројни пештери, како што се велеше во преданијата и се претпоставуваше во научните списи.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)