ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Помеѓу 1933-34. ја истражуваше можноста за хроматска организација на низата од 25 тона без повторување (Шест кратки инвенции, завршниот дел од триото Соло со неизоставно следење на два гласа во канон); 1935-38. користеше фиксирани ритмични структури организирани по принципот на серијална техника; од 1935. постојано прави дела во кои ја комбинира играта, филмот, театарот, ТВ-то; 1939-56. компонираше музика (Прва конструкција во метал) во која ритмичната компонента е организирана на основата на истите пропорции на малите и големите делови; 1938-51. настанаа делата во кои е нагласена (ориенталната) експресивност (Сонати и интерлудии); од 1951. ги користи “операциите на случајот” и посебните, за нивна употреба направени табели; 1952. настануваат неговите најважни откритија, помеѓу останатото и примената на несовршеноста на хартијата при одредувањето на структурата на делото според Ји Џинг; 1954 ја воведува неодреденоста, прво во делата без однапред одредени односи помеѓу деловите (Варијации); 1958. настануваат композиции без фиксирана партитура, но одредена при самата изведба; 1967. користи компјутер за одредување на звучните и композициските параметри; 1969. ги конципира делата во кои ја укинува разликата помеѓу изведувачот и слушателот (33 1/3); од 1961., кога излезе книгата Тишина, развојот и промената на музичките искуства ги следат теориските и мислените ставови кои ги изложуваше во текстовите (претставени во Маргина).

Експерименталната музика не беше ниту школа - во онаа смисла во која тоа беше европската авангарда во Дармштад - таа претставуваше единствена духовна атмосфера, креативна ситуација погодна за заедничка работа John Cage на различни творечки индивидуалности во која никој не беше предводник или идеен водач, иако Кејџ (најстар помеѓу нив) од самиот почеток се истакнуваше со ширината на погледот и разнообразноста на аспектите присутни во неговата работа и мислење.

Во историјата на американската музика, експерименталниот стил е првиот автономен музички правец кој немаше за пример некој од идеалите на класичната или поновата западноевропска уметност, ниту пак, наспроти тоа, беше израз на етничката или националната еманципација.

Но чудно беше тоа што иако Голдштајн беше омразен и презиран од сите, иако секој ден и тоа по илјадапати на ден, на платформите, на телекранот, во весниците, во книгите, неговите теории беа побивани, уништувани, исмејувани, изложувани на погледот на јавноста како бедна бесмислица - наспроти сето тоа, неговото влијание изгледаше како никогаш да не се намалува.

Се плашеше од силата на погледот за од нив да не избијат стрелите на омразата, па да не ѝ плукне в лице.

Но, и покрај нејзината вродена бунтовност и инстинкт за самостојност, немаше сила да одолее на погледот и мекоста на неговите раце.

Држењето на телото, ритамот на дишењето, правецот на погледот, изразот на лицето и тонот на гласот на секој од учесниците означуваат или отвореност и дозвола да се напредува побрзо, или пак вознемиреност и барање разговорот да се успори или привремено да се прекине. Andersen (1991) предлага ритамот на разговорот да не биде побрз од оној на најколебливиот учесник.

Отсуството на поглед кон небото, или на било какво парче ’надвор’, прениската или превисоката температура внатре (лете во нив си носеше џемпер) и немузикалниот човечки џагор помешан со онаа посебна, безлична музика за шопинг, ѝ создаваше чувство на очај.

Така, кога некој пишувал книга се поврзувал со читачот во иднината или сликарот ги чувствувал емоциите преку зрачењето на погледите од сите оние кои ја виделе сликата, па така ја засилувале својата инспирација.

Не обраќајќи ѝ се на никоја посебно, додека уште ѝ го гали образот на малечката, вели, трудејќи се најстарата да го чуе и истовремено во ретровизорот покажува дека би се фрлил во длабочините на погледот што му го нуди малечката, предизвикливо насмеана: „Што би било малечкава вечерва да преспие кај мене, а јас утре да ви ја донесам во Гостивар?“ „Не може!“ вели најстарата.

Средбата на погледите им беше дрска: Марко изразуваше сомневање а Су остануваше на своето.

Но, првото, што ќе го видеше секој на тоа лице, беше токму онаа единствена негова добрина на погледот, пред која секој мораше да се посмевне, да се отвори, иако таа во себеси криеше и нешто многу диво, нешто многу просто и сериозно.

„Морам да одам”, рече таа, и ни се насмевна со својот тажен, настојчив поглед, кој потсетуваше на погледот на татко ѝ.

Цви Корец не сонува веќе. Кога спие гледа само црно.

Проклетството на погледите што го следат од прикрајоците, гласот на ветрот што сенишно свири низ празните маала кое насекаде го следи... 

Баба Севда продолжи така смерно да си седи на патот, потпрена на ѕидот зад неа, со патерицата навалена крај неа, при секое поткревање на погледот тресејќи ја главата и главно со наведната глава во знак на покорност и помиреност со судбината.

После тоа често им приоѓав близу: прв пат воочив дека златната ларва се разликува; меѓу челустите им го ставав со лак премачканиот нокт што го пуштав да порасне; го посматрав движењето на нивните челусти, краковите на пипалките, главите во форма на череп, линиите што го опашуваат абдоменот и во положбата на оклопот, дури и онака превртен, ја пронајдов жестината на погледот на Гогеновите домородци.

Очекувавме, како секогаш кога ни беше тешко во животот, утеха од неговиот благ поглед, од тоа блажено синило на погледот што смируваше, оддалечуваше од тешкото време.

Притоа загадочно погледна кон чичко ми. Нивните погледи како да водеа разговор. Личеа на погледи со многу сонце над сенката на тагата.

Би те кренале неми над своите немирни тежини да те поплави небето со белите трошки на погледот Дали тогаш твоето сонце ќе може да го озвучи кроткиот дожд на тишината Сепак не е зимата румена како нашите образи и не е вистински сетна како здивот на реката Побарај го слапот од надевање во извезената кора на мразот под која тлее жуборот на едно кревко сеќавање

Падна една зима како мртов месец капна една зима како заклан страв Врвот од забите песни не изостри за голите гранки на погледот но пролетта ја наслути и ронливиот мак на тенката усна на детето на устата барање устата глад Капна таа зима како згазен страв Капна една зима како згасен месец

Широка сум улица стопатна улица зеленорана по која плиска еден весел немир што сакам да се вика ден Бела тераса на погледите што го прават Сосем бела тераса на желбите.

Дур возот без починка рони во времето на ритамот монотон вечерва ти си задремала. Не спи, не заспивај, уморена. Колку е тежок тој мир на твоите образи живи кога патуваат шумно сите предмети мртви. Со бакнежот на погледот мој што чука на твоите клепки заклопени ти ги отворам очите сонливи.