ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Во описот на предметот јасно се наведе дека конкретната тема што ќе се изучува ќе бидат машките геј- културни практики и машкиот геј- субјективитет.

Лесно може да се замислат запрепастеноста и гневот на стоунволската генерација поради ова враќање на потиснатото во полето на машката геј- самоидентификација.

Генеричката разлика што ја прави подлогата на оваа културна бинарност, значи, постои веќе подолго време. ‌Насловниот лик во „Случајот на Пол“ од Вила Катер (1905) во себе го втелесува сиот спектар на машкиот геј- сензибилитет.

А ако машките геј- возачи пројавиле склоност кон фолксваген голф и кон форд проуб, како што се тврди, тоа е така затоа што – како што тоа еднаш го срочи еден мој особено надарен стрејт- студент, упатувајќи на една од оние популарни формулации во кои сексуалните и родовите норми на нашата култура си добиле најјадровит и најрезок, иако одбивен, израз – тоа е така затоа што, вели, тие автомобили се „коли за пички“.330* ‌Па, тогаш, што има да се прави таква мистерија од логиката на машката геј- култура?

Претставата дека лезбејките и гејовите денес треба да се сфаќаат како припадници на трет или на четврти пол или род доживува некаква преродба во многу полиња на поновите квир- и трансродови изучувања.339

Таа е гласот на омразата кон средносталешкиот домаќинлак, кон женствената улога што се одликува со трудољубивост, одговорност, самопрегорна посветеност на семејството, па, наместо тоа, се решава за раскош, уживање, богатство, елегантност и ослободеност од задолжителните општествени стеги – онаа слобода што може да се купи само со пари.

Во такви околности, некаков општ преглед на машката геј- култура едноставно не доаѓа предвид, колку и да сакам да опфатам сѐ.

Ова е граѓа за народскиот стереотип. ‌Можеби баш затоа, ако со безизразно лице тврдите дека машката хомосексуалност подразбира збир нестандардни културни практики, а не само некои нестандардни сексуални практики; ако приречете дека постои некаква машка геј- култура, ако навестите дека мора да има некаква поврзаност помеѓу некоја конкретна сексуална определба и некаква наклонетост кон извесни културни облици, веројатно луѓето веднаш ќе ви се побунат, ќе наведат илјада и една разни причини зошто такво нешто е невозможно или бесмислено или навредливо и зошто секој што мисли поинаку е заблуден, сосема старовремски, морално сомнителен и политички неодговорен.

Излегува дека некои главнотековни културни артефакти што одиграле значајна улога во машката геј- култура се и лезбијски класици – како што се холивудските филмови со Марлен Дитрих или со Грета Гарбо, или комедијата Интимни разговори (Pillow Talk) со Рок Хадсон и Дорис Деј или операта Кавалер со ружа (Der Rosenkavalier) од Рихард Штраус.

Се зафаќаше со иницијацискиот процес што им е присушт на машките геј- заедници, а преку кој геј- мажите ги подучуваат другите геј- мажи како да бидат геј – не со тоа што ќе ги воведат во геј- сексот, а уште помалку така што ќе ги заведат и наведат на него (геј- мажите веројатно веќе се имаат изобилно впуштано во секс и пред да се сместат во општествениот свет на геј- мажите), туку попрво со тоа што ќе им покажат како да преобразат низа хетеросексуални културни ствари и дискурси во носители на геј- значење. ‌Со други зборови, целта на курсот беше да се испита како дејствува културниот пренос во случајот на сексуалните малцинства.

Бидејќи самата форма на бродвејскиот мјузикл функционира како преносник на машката геј- желба, никаков просветлен обид во самиот мјузикл да се вбризга некаков тематски елемент на геј- идентитетот – за да се направи неговото гејство поотворено, за да се дополни со некоја геј- тема – воопшто не би го направил погеј.

А сепак без колебање го прифаќа Милеровото тврдење дека мјузиклот го подоткрива увидот во функционирањето на машкиот геј- субјективитет.

Ако може, мислев, да се проникне во тој општествен код и ако може успешно да се зафатат тие прашања, исходните пронигби би расветлиле многу аспекти на машкиот геј- субјективитет.

Милдред Пирс е „женски филм“, а најмногубројните и најпредадените обожаватели на Џоан Крафорд се жени од работничката класа. („Отсекогаш била поголем хит за жените отколку за мажите“, забележува Дејвид Денби).329

Студентите, било геј било стрејт, кои пред тоа не се сретнале со токму тие материјали, на тој начин би се „иницирале“ во машката геј- култура – во конкретната смисла дека за првпат би се вовеле во неа и би им се дала можност да ја запознаат, да ја сфатат, да ја искусат и да се идентификуваат со неа.

Како што забележува Фелоус, неа ја поддржуваше Гари Хеј, основоположникот на современото геј-движење во САД и главниот извор на инспирација за Радикалните самовили.338 А и натаму цути во неколку значајни школи на современата машка геј-духовност, кои во геј-мажите гледаат современи шамани, потомци на народните исцелители, пророци и врачеви кои во многу општества си ги црпат проникливоста, моќта и верскиот авторитет од впечатокот дека во нив се споиле двата духа на машкото и на женското (254, 262, 244–246, 281 n17).

Врските помеѓу транснационалната лезбејска и машка геј- култура, од една страна, и домашните културни практики во разните делови од светот, од друга страна, дури сега почнале да се опишуваат и да се сфаќаат.20

Замислата да се проучува машката геј- култура веднаш наидува на обесхрабрувачка пречка.

Така ќе можевме да зборуваме за машкиот геј- субјективитет, да ја испитуваме неговата особеност, а можеби дури и да ги дефинираме својствените начини на чувствување што ја сочинуваат, без да се грижиме дали поради нашите заклучоци геј- субјективитетот некому ќе му изгледа нормален или ненормален, здрав или болен.

Има многу варијации на начините на кои се конструира машката геј- култура, во поединечните геј- заедници што припаѓаат на различни национални или етнички култури во разните делови од светот.

Тоа и ќе го правам тука. ‌Низа жени сјајно пишувале за машката геј- култура. (Еднакво добро пишувале и неколкумина стрејт- мажи).

Точно, машката геј- култура во некои точки се совпаѓа со лезбејската култура.

Двата пола на машкиот геј- субјективитет се претставени – соодветно, иако прилично чудно – од две класични американски новели, обете објавени пред повеќе од сто години.

На крајот на краиштата, не дека немаат што да кажат за машката геј- култура.

Погрешно би било и начинот на кој лезбијската култура ја чита главнотековната култура да се концептуализира според машкиот геј- модел што го опишав тука, како нешто што би се состоело од настранување на конкретни предмети (како што се средствата на моќта), икони (Џејмс Дин) и практики (спортот софтбол).

Но, исто така, е и манифест за проект да се користи документираната привлечност на масовната култура како место од каде што ќе се навлезе во една неиндивидуализирачка, неперсонализирачка и ненормализирачка анализа на машкиот геј- субјективитет.

Но, си претпоставил – на својот надмен, бетидејвисовски начин – дека предметот ми е само приглуп потфат, буквален обид да ги подучам студентите како да бидат геј, наместо вистински да го согледа онаков каков што е: имено, дека е обид да се испита социјалната и емоционалната логика во особените практики што ја творат машката геј- култура.

Популарната геј- култура во Турција, во Индија, на Тајланд, на Филипините, во Кина и во Јапонија, колку да споменеме само неколку од најбележитите примери, може да имаат многу врски со европската и со американската геј- култура – Леди Гага сега е глобална машка геј- икона (ниеден геј- маж не ѝ се ни доближил) – но машката геј- култура таму покажува и многубројни локални, особени белези.

Целта е да проговори стилот, да се проникне во геј- естетиката – во особениот антисоцијален вид естетика што ѝ е специјалност на машката геј- култура – и да се дофатат општествените облици со сета нивна особеност.

Честопати, машката хомосексуалност побудува особени начини на поврзување со поширокото општество – облици на културен отпор што е посебен – па затоа и има добра причина машката геј- култура да се обработува како посебна тема.

Под насловот што игра со зборови „Б+, стегни се помашки“ (“B+ Could Try Harder), ССО во уводникот го смета предметот за смешно академско присвојување на една заедничка машка геј- практика и имплицира дека на геј- мажите не им треба некоја стручна поука за тоа, најмалку од факултетски професори – можеле сосема добро и самите, фала многу.24

„Можно ли е дека биле во право ужаснине многузналци и дека хомосексуалците навистина се ’третиот пол?‘“ прашал со неверување Едмунд Вајт уште во далечната 1969 година.340

Во случајот со машкиот геј- субјективитет, еден начин тој да се обезличи, да се обеспоединчи и да се распсихологизира би бил да се праша како машкиот хомосексуален порив се поврзува со особените културни облици, стилови, начини на чувствување и видови дискурс.

Естетиката и стилот традиционално се женска работа, исто како што политиката, стопанството и спортовите по правило се машки.

Зашто тоа е единствената положба за која има надеж дека, според поимите на вредносниот систем на машката геј-култура, може да биде унитарна и целосна.

Способноста да изведеш таква реплика карикатуристот од сиднејскиот геј- весник ја третира како дел од машкиот геј- репертоар, типично дело од машкиот геј- театар, кое си е на место во машкото геј- општество, но непримерно за училницата.

(Бидејќи тема ми се геј- мажите, машката хомосексуалност и машката геј- култура, зборот геј, како што го користам тука, општо гледано, се однесува на мажи, како што беше и во насловот на мојот предмет.

Тоа не значи дека постои некаква една машка геј- култура.

Наведената цел на курсот беше да се опише машки геј- светоглед и да се истражува, да се анализира и да се разбере машката геј- култура во својата особеност.

Што има да се изнапише цела книга за да дојде, полека-полека и макотрпно, до простиот и фрапантно очигледен заклучок што требало да се види уште на почетокот?

Иако постоењето на машка геј- култура редовно се признава како факт, еднакво редовно се одрекува како вистина. ‌Да кажеш дека геј- мажите имаат својствен, посебен, карактеристичен однос со културата на поширокото општество во кое живеат не е ништо повеќе од кажување нешто крајно очигледно.

Отфрлајќи ги сите побарувања на семејната божемна невиност и капејќи се во дречлива, неприродна неблагодарност, таа си го виори чувството на надмоќ пред конвенционалните буржоаски канони на моралноста, нормалноста и природноста. ‌Такво чувство на надмоќ над здодевните, нормални луѓе одамна се забележува (се слави или се презира) како одлика на машкиот геј- субјективитет.

Тој дисидентски начин на чувствување и на поврзување со светот се огледува во машките геј- културни практики.

Проучувањето на едно машко геј- гледиште за светот не подразбира и дека тоа треба да се проучува од машко геј- гледиште.

Па, така, нема да можам да ја објаснам машката геј- фасцинација со сите културни облици што ги набројав – со холивудската кинематографија, со бродвејскиот мјузикл, со великата опера, со класичната и со популарната музика, со стилот и со модата, со внатрешното уредување и со архитектурата – иако ќе ги начнувам.

Ќе ѝ пристапиме од три страни: (1) како на супкултурна практика – суптилна, сложена и тешка за теориски опфат – која почнала да се испитува во еден малечок, но значаен корпус на дела од областа на квир- студиите; (2) како на тема во машкото геј- писмо; (3) како на студиски проект, бидејќи и самиот предмет ќе претставува експеримент за самиот процес на иницијација што се стреми да го осознае.

Но, голем број културни практики што се карактеристични за машките геј- заедници во САД немаат свој соодветник никаде на друго место.

Фактот дека повеќето жени врз чии дела се потпирав за да ја разберам машката геј- култура и самите биле геј не го прави понекорисно разгледувањето на машката хомосексуалност одделно од женската хомосексуалност.

Ете уште една причина за независно изучување на машката геј- култура.