ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Имаше многу книги во неговата библиотека посветени на редот на јаничарите на кои се должеше подемот и падот на Отоманската империја.

Во неговата библиотека, првата ги обединуваше источните, а втората, западните знаења.

Тогаш, неговата библиотека ја преплавија книги за јагулите, географски карти на кои беше обележано нивното движење, по Езерото, па низ реката што истекуваше од него, до морето и до океанот...

„Сигурно погледнавте и меѓу хартиите на Д., како и меѓу книгите од неговата библиотека?“

За Татко, неговата библиотека, како што му се исповеда таа ноќ, во одисејата на балканскиот егзил за него и семејството, претставуваше и вистинска замена за изгубената прва татковина, на татковината без враќање.

На заминување пресреќниот Климент Камилски, цврсто стегајќи му ја раката на Татко, го замоли што побрзо да го посети и да ја види неговата библиотека.

Тој брзо ги положи своите книги и записи на страниците за јаничарите, листовите записи извлечени од други книги и речници кои останале во неговата библиотека.

Ликот на таткото, најавен (заедно со библиотеката) како клучен лик и во претходните книги на Старова, е еден посебен тип на чудак, речиси алхемичар, кој верува дека сите книги од неговата библиотека, ако се прочитаат според една и само една точна синтакса, го кријат клучот на балканското историско проклетство, во кое егзилот е неодминлива судбина.

При посетата на Климент Камилски, Татко вршеше една од клучните реформи на своите книги, што, всушност, беше и една од неговите најсложени операции во неговата библиотека.

Кога се разбуди Камилски, ја осети миризбата на свежо свареното кафе кое идеше од малата трпезарија помеѓу кујната и неговата библиотека.

Во тој случај требаше да нарасне неговата библиотека со геометриска прогресија.

Својот интелектуален содружник, Климент Камилски, овој Татко го наоѓа сосема случајно, во една партија покер (прекрасна метафора за балканските односи), и во него наоѓа силна потпора за својот животен, метафизички проект: да се изработи историја на падот на империите на Балканот, а причините да се најдат во јазичните супстанции.

Тој, сепак, го купи овој роман, подоцна на голема радост на Татко и оваа книга ќе заземе централно место во книгата за јаничарите во еден рафт од неговата библиотека враќајќи му ја надежта сепак да продолжи да ја пишува Историјата на Балканот низ падовите на империите, доколку вистински во контекстот на книгата го промисли јаничаризмот.

Ние си ги обединивме нашите библиотеки: мојата со книги од Запад, а неговата библиотека со книги од Исток!

Ги гледавме од прозорците Татко со книга од неговата библиотека и Мајка со својата градина.

Климент Камилски бујно размислуваше и откриваше дека голем број ретки книги од неговата библиотека би можеле да се надоврзат на Татковите книги според назначените тематски области.

Во неговата библиотека можеа да се најдат драгоцени книги и ракописи на кои можеа да му позавидат државни библиотеки и архиви.

И сега кога обајцата се најдоа во нерамен бој со зборовите, обајцата тишината околу нивните книги, зборовите во нив, ја чувствуваа како крајно досегање на јазикот.

Камилски еднаш му рече на Татко дека нема ништо покомплетно од неговата библиотека на тишината, нема подобар пријател од тишината што никогаш не изневерува.

За Татко, речено преносно, неговата библиотека со живиот распоред на книгите требаше да претставува еден вид спасување од неизвесноста и последиците на балканскиот егзил.

Камилски повеќе не мораше да ги крие своите книги и да ги покажува само на докажани доверливи пријатели, туку неговата библиотека стануваше отворена и единствена институција.

Кога многу, многу години, по татковото исчезнување, трагав по неговите наследени книги, со различни писма, ја барав неговата цариградска диплома, најдов повеќе потврди за нејзиното постоење, но самата диплома не ја открив никогаш, како и сите тајни во самата наследена таткова тишина, можеби задржана меѓу две непознати книги во неговата библиотека.

Требаше да се трага по смислата на неговите книги во неговата библиотека, во нивниот распоред и односи со другите книги, требаше да се трага низ еден лавиринт, за да се најде некаков излез, или влез во друг лавиринт, да се живее само низ утехите на потрагите, да се има спокој на надеж само на крстопатите на балканските лавиринти.

Дедо Кољо го беше слушал Татко, кога доцна во ноќта, од отворениот прозорец на неговата библиотека ќе проструеше песната во која, како да се мешаа три гласа во постојано следење.

Воскресија забележа дека Игора го заинтересира судбината на соседот: - Ќерка ми Марија кажува дека кога ја собира прашината од книгите во неговата библиотека, видела и многу записи и цртежи на јагули, пеперутки, кози, оружје и што не…

Не, не можев да утврдам, всушност, дали Татко или неговите читани книги, според распоредот наложен од неговите алхемиски потраги во неговата библиотека, ме повикуваа на едно негово големо неостварено кружно патување низ водите кои означуваа планетарен круг!

Татковите свети книги во неговата библиотека, беа поместени помеѓу книгите за јаничарите и книгите за балканскиот бестијариум, во кој доминираа книгите за јагулите, козите.

И самата негова библиотека, на крајот, требаше да заврши како лавиринт со повеќе крстопати, односно тематски насочени книги, според единствениот татков распоред, кон нашиот излез.

Мајка, наоѓаше секогаш по некој повод да влезе во неговата библиотека.

Ја разбрав неговата порака, се преруштив во потрага по неговата француска врска, веројатно таа ќе заврши во нова книга од мојата балканска сага, ќе биде тоа еден вид метаморфоза на француските книги од неговата библиотека во нова книга, во продолжена книга, во жива книга...

Во неговата библиотека имаше многу книги, трактати, записи за јазиците и голем број речници, енциклопедии.

I По заминувањето на Татко во вечноста, уште многу, многу години, за неговото поранешно присуство најживо сведочеа книгите од неговата библиотека.

II Татко почина со поглед свртен кон нас и кон книгите од неговата библиотека.

Во свеста ми изронуваше распоредот на татковите книги, битката на светите книги со делата на сталинизмот во неговата библиотека.