ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Не зборувам тука за она што ја предизвикува хомосексуалноста или хетеросексуалноста, ништо повеќе отколку што зборувам за eвропското откривање и колонизирање на Америка – процесот што на крајот го создал американскиот национален идентитет.

Современиот, главнотековен геј-идентитет, како што видовме, сака и да си ја одрекува различноста, да ја поднамали општествената забележителност, да си ја ублажи настраноста.

Ќе тврдам дека преобразбата на хомосексуалноста од сексуална перверзија во општествен идентитет и самите политички потреби на геј-гордоста се увојничиле против секакво сериозно геј-испитување на внатрешниот живот на хомосексуалноста – особено на оние негови несексуални димензии за кои хомосексуалците сѐ уште не се сигурни или кои сѐ уште им предизвикуваат нервоза.

Тие не си ја доживуваат желбата како доказ за својата човечка дејственост, како потврда на природноста на нивната човечка природа, како израз на нивната спонтана усогласеност со природниот, даден свет.469 Не можат да ги восприемат своите инстинкти, своите емоции, своите копнежи и похоти како зададени поставки на универзалната човекова природа, како очигледни, нагледни и сосема усогласени со начинот на кој нештата си се по природа – накратко, со човечката природа. ‌Многумина хетеросексуалци се отуѓени и од хетеросексуалната култура, од културата на хетеросексуалноста.

Мајчиното конечно свртување против сопственото чедо повторно го оживува ужасот што нејзината љубов го поттикнувала отсекогаш, ужасот „од протерување од нејзиното присуство“ (112).

А најнепосредниот начин на кој геј-мажите можат да му пркосат на општественото понижување и на кој можеме да си ја заземеме субјективната дејственост не е со одрекување на нашата абјектност и со стремеж да ја надминеме, туку ако активно ја запоседнеме – ако го усвоиме омразениот општествен идентитет што ни е припишан.

Се труделе на тој засмејувачки начин да се здобијат со, мора да се признае, слабичок пристап до еден воспоставен општествен идентитет кој – за разлика од нивниот идентитет – го легитимизирал и го авторизирал тековниот јавен израз на тагата.

Но само тој контекст не одредува како дејствуваат геј-културните практики и какви ефекти остваруваат.

Кога инсистирам дека хомосексуалноста е општествен облик на суштествување, не сакам да укажам дека хомосексуалноста е нешто научено ниту дека луѓето стекнуваат хомосексуална ориентација затоа што други ги научиле да бидат геј – дека биле „врбувани“, да речам, во „геј-начинот на живеење“.

Секој општествен идентитет денес се одрекува од сопствениот идентитет; барем ја сака опцијата, одвреме-навреме, да ги одбие идентитетските „етикети“ – да биде „пост(допиши си го идентитетот)“.

За разлика од хетеросексуалците со нормални желби – кои (да се послужам со зборовите на геј-поетот Френк Бидарт) „живеат како, иако она што го/посакуваат е токму она што од нив/се очекува да го посакуваат, божем тие самите да посакуваат“ – геј-мажите не можат да си ја побркаат желбата со некаква потврда и ратификација на нивниот субјективен суверенитет.

Машките геј-културни практики и идентификации (како кампскиот цитат Ritorna vincitor!) се илустрација за кажаново.

Па ајде да повториме некои од нив.

Токму во нејзината сенка, под нејзино покровителство и преку идентификација со неа, настраното момче кое ѝ е, ете, син добива поттик/забрана да се воздигне до сопствената општествена и субјективна дејственост – односно, да изведува – и со тоа му се овозможува да си го обезбеди, неизвесно и малку веројатно, сопствениот идентитет, сопственото несигурно и провизорно место во еден ненаклонет општествен свет. ‌Во контекстот на Циганка, Милер може да тврди дека мајчиното отфрлање на ќерка си и мајчиниот обид да ја преосвои сцената за себе на крајот од мјузиклот предизвикуваат особено обессилувачки и разорен шок кога се гледаат од гледиште на момчето чиј сопствен пристап до изведбата првобитно го дозволил ликот на мајка му – мајка која своевремено го навела да верува дека, преку неа, и тој ќе може да си има место.

Но, сепак можеме да ѝ се опираме на својата општествена позиционираност.

Стрејт-мажите мораат да научат да играат една или друга верзија на хетеросексуалната мажественост, а можат да имаат и свест за неавтентичноста на обликот – можат, и тоа како, да ја сметаат за нешто задушно наметнато врз нивните спонтани инстинкти.

Тој зборува за „суштински начини“ на кои геј-мажите се разликуваат од стрејт-мажите, за „природи на геј-мажите“, за „геј-сензибилитет“ како „суштинска страна на човековата природа“.

Геј-мажите, според него, навистина се одликуваат со природна состојба: заедничко ни е својството да му припаѓаме на трет или меѓупросторен пол, на половина пат помеѓу машкиот и женскиот (но поблизок до вториов). ‌Таа отворено есенцијалистичка или есенцијализирачка визија за природите на геј-мажите ги носи со себе вообичаените недостатоци, проблемите што по правило ги тиштат сите есенцијалистички модели на општествениот идентитет.

Се работи за перформативните димензии на нивниот општествен идентитет, за мртвосериозниот чин што го изведуваат свечено, неиронично.

А тоа се стреми да биде секој современ идентитет.

Тие се на одредено растојание од она што важи за невино, спонтано, природно чувство, од оној вид на чувство што изгледа природно – доколку сосема се вклопува во хетеронормативните општествени конвенции и доколку влегува во тие конвенции и не ги оспорува и прекршува.

Процесот преку кој луѓето стануваат Американци е доста познат, дури иако подробностите заслужуваат натамошно проучување.

Со оглед на тоа како се структурирани во хетеронормативното општество општествениот и душевниот живот, како се структурирани општествениот свет и човечкиот субјективитет, а и со оглед на непријателската осуда од хетеронормативното општество на хомосексуалноста и на женственоста, геј-мажите немаат многу-многу избор, освен да го заземат тој абјектен, феминизиран домен.

Во својата заклучна реч, тој намерно одбива да ја огради работата, отфрлајќи говор со завиени квалификации и зборува великански, широкоопфатно, инклузивно и во универзализирачка смисла за „нашата дводуховност“ и за „нашите меѓупросторни природи“ (259).

И така, се трудевме да си ја нагласиме заедничката припадност во разни општествени и етнички идентитетски категории и гледавме да ги потстивнеме оние субјективни димензии на хомосексуалноста, како и оние особени одлики на машката геј-култура – збор да нема за емотивните и за еротските особености на настраното постоење – кои во умовите на многумина беа најодговорни за ширењето на ХИВ-от. ‌Ако геј-мажите не се чувствуваа страшно стегнати од тоа ставање во загради на емоцијата, на сензибилитетот, на афектот и на почувствуваната различност на нивните проживеани искуства, ако претежно политичките претставувања на гејството како колективен општествен идентитет во тој период не им изгледаа особено угнетувачки, тоа беше поради еден втор, посуптилен фактор.

Машките геј-практики, значи, се сфатливи во контекст на поширокиот систем на меѓусебно поврзаните културни вредности што колективно ги дефинираат и личниот и општествениот идентитет во рамките на современото американско општество.

Зашто тие себеси никогаш не би се идентификувале сериозно како хипстери, ним им треба тој нивен хипстерски идентитет да им биде антиидентитет.

Зборувам за начинот на кој машките што веќе се хомосексуални, како луѓе што се веќе родени и израснати во Америка, постепено се здобиваат со особен општествен идентитет, со особена свест, склоп културни практики и субјективитет што произлегува од тоа.

Голем дел од она што го напишав тука за машката хомосексуалност – за нејзиниот статус како особен општествен облик, за нејзината изведбеност, за нејзината неавтентичност, за неможноста на еден општествен идентитет да ја долови желбата што го дефинира – може да се каже и за хетеросексуалноста.

Можеби не е возможно да се однаправи општествената позиционираност, но можно е да се поседува, да се искористи, да се преориентира, да се стави во перверзни преупотреби.

На крајот на краиштата, токму дозволата од мајка му не само што успевала да го одложи, иако само привремено, забранувачкото женско обродување на театарската сцена туку и му дозволувала на момчето да претендира на оној вид општествен идентитет и субјективна целовитост што можел да го достигне само со имагинативна изведба.

Тој идентитет, на крајот на краиштата, е единствениот идентитет што го имаме.

- Вито Акончи, „Јавен простор во приватно време“ 68 1.

Вовед Како простор што е достапен – барем номинално – на сите граѓани да уживаат во него и да го користат, јавниот простор е локација каде што се формира и претставува општествениот идентитет, сцена на која се одигруваат општествените практики, а во неговото пошироко значење на „јавна сфера“ тоа е место каде што „јавноста“ се организира, претставува и замислува.