Таа никако не повлијаила врз судбините на соседните народи, а била арена на политичка и културна борба меѓу разните балкански народности.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Жителите рисјани на селото Долнец, Б-ска каза, имаат дадено молба да им биде дозволено да изградат црква на местото на старата мала црква која од старост се уривала, а била некогаш градена на имотите на домаќините Тодор Цане и Спире Угрин, долга 24, широка 16 и висока 10 аршини.
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
А малото маче - шареноглавче имало малку незгоден карактер, писнувало и при најмалка болка и претерувало во тоа свое пискање. А било и инаетливо.
„Било едно дете“
од Глигор Поповски
(1959)
Но најпрвин се задржа на турцизмот ајде (на турски hayde), присутен во сите балкански јазици, и во ладино јазикот на солунските сефарди, дури се вовлекол во рускиот и полскиот јазик, а бил присутен и во марсејскиот француски арго.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)