ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Оганот, распален, плапоти; борина — куп под огништето; светелникот веќе го исправиле и куќата ласнала.

Ене, непријателот копа окопи, ја сече немилосрдно шумата, ги копа ливадите и лозјата, ги урива ѕидиштата, племните, та дури и куќите; ги копа огништата и визбите и прави бункери за да се задржи што подолго; за да го мачи што повеќе и Митрета и Петрета кои гледаа што се прави, а не можеа да помогнат.

Непријателот здраво се зацврстил и немаше изглед дека бргу ќе го напушти овој Митрев свештен крај, неговите ниви, ливади и куќата.

Дури дедот Петко се прибра до огништето, снаата донесе борина; домаќинот фрли еден два страка во оганот и куќата светна.

Но и неа бесно огнооки змејови страшни силно ја тресат од темел и куќата, најпосле, паѓа, а купишта прашни станаа гробови неми . . .

Андон се саштиса. Толку му беше мило и радосно во душата што не би ја пожалил во тој миг и куќата да ја запали, само да ги види однекаде градот со кого седи сега овде.

Беше будна и Мајка, очекувајќи необичниот гостин најпосле да замине и куќата најпосле да западне во ноќен спокоен сон, за која таа како да беше одговорна.

Опинчиња поправаше, а сега и куќа и имот има, стоката до Солун си ја продава.

Со него би можеле да се согласиме само во случај да ги занемариме силните и сѐ побројни докази за штетните последици од ендемската наркоманија во најзагрозените општествени групи.

Во тие последици, освен смртните случаи, спаѓаат и бројни здравствени проблеми (вклучувајќи го и огромниот пораст на ризик од сида и другите болести кои се пренесуваат по полов пат, како и оштетувањата на фетусот), потоа распаѓање на семејствата, негрижа за децата, губење на работата, а со тоа и на заработката и куќата.

Се заплетка во криви и тесни сокачиња на циганскиот крај и забележа: сѐ е ноќе поинакво - и луѓе и куќи.

Таква ми беше и куќата. Иако без џамови, без душеме, без врати, немаше ветре да те залисне, да те плисне.

И тогаш ќе се појави глувчето и од него, „како да се стресе, како да се размрда“, ќе оживее и куќата.

„Ако треба на секој камен ќе ставам потпирач и куќата ќе си стои тука... И ние во неа“, велеше.

Главно било, ти, преку власта, бидејќи се видело дека ти си во врска со власта, се видело и по тоа што ти дале пари за изградба на водоводот, а богами, велат, сигурно му дале и за бунарот, ти, значи, требало да ги натераш маказарчани, со власта заедно, да ја продадат земјата и куќите, а потоа, се знае - процент“.

Фамилијата и куќата на Ризван бег од Ресна ми остана како куќа во која секогаш можев да влезам, кај Абди-паша од Монастир, исто така.

Без да ги мрази Милан и Кети и куќата, таа почувствува одбојност кон сите нив.

На челниот дел од куќата, под стреата: срце, прстен, токосани раце, ангелче, венче, и во нив: почетните букви од името и презимето на домаќинот и годината на градењето; балкони: украсени со елементи од железо или ламарина во форма на триаголник, четириаголник, ромб, ромбоид, круг, трапез или со гипсени елементи во вид на амфори, во вид на подлактени раце или сосем едноставни со парапети кои завршуваат со коритца за цвеќиња; чардаци: долги колку што е долга и куќата, со пармаци, со плотици од костен, од даб, од јасика; на чардаците испуштени башлаци над кои висат мали куличиња низ кои може незабележено да се ѕирне во дворот, на патот, или во време на војни и арамилак, да се протне цевка од пушка и да се направи пусија; покриви: со рамни или со стрмни стреи, со испуштени чакми и кучиња, со поткренати маи како крилја од птица, со издолжени предни страни како козирка од капи, или прекинати со предниот ѕид што се крева нагоре за да го затскрие покривот; вратите: со една, со две поли, обични или со нутифедер, со украсни бордури на секоја пола, со надвратни прозорчиња застаклени или опшиени со мрежа за заштита од секакво гадурии; на вратите жапка или шуличе што се отвора со стап кој постојано е врзан на вратата, ѕвонец што ќе чукне потивко или посилно, резе со катинар или брава донесена којзнае од каде; прозорците: широки, европски, или пак тесни со по неколку крила доближени едно до друго за што подобро да ги осветлат просториите; оние што се на долниот кат и низ кои може да се ѕирне, заштитени се со железни прачки извиткани во разни форми; кај што нема железни пречки - дрвени капаци испукани од сонце и дожд, но кои ноќно време убаво ја затвораат куќата како дланки склопени на очи или како мравкини дупки.

Полека, како да си починува пред да го завлече ножот помеѓу кожата и месото на животното, Онисифор Мечкојад запцул куќа и ораница, колепка и гроб, снаа и балдаза, земја и небо, додека и оној со факелот в раце отстапувал назадечки.

Сам и бесен, со згрчени прсти во густата топлина на утробата, барал што не споменал уште во своите пцости и споменувал одново, по еден друг ред, од небо и земја до ораница и куќа, и сѐ така во непрекинат круг.

Тоа дувало силно, уривајќи ги дрвјата и куќите, но се чувствувало силно додека не стасало до една огромна карпа, која не можело да ја турне.

Каде живеел чиновникот што ги беше поканил, за жал, не можеме да кажеме со точност: помнењето започнува силно да нѐ изневерува, и сѐ што се однесува на Петербург, сите улици и куќи се слеале и толку се измешале во главата, што е мошне тешко да извлечеме оттаму нешто што би изгледало пристојно.

Сѐ ни е одземено. И куќата со градината, и дуќанот, и лозјето... – Леле, кутри тие, кутри ние...

Тоа едноставно ја покажува огромната разлика помеѓу дом и куќа, помеѓу мизерниот физички објект и принципот, создаден не од тули и дрво, туку од мноштво различни емоции насобрани со текот на времето, без некоја посебна причина, без поврзаност со наградувањата и казните.

- При напаст на голема болест, вели Маса Кулумоска се јаде лук и куќите се мачкаат со катран.