Крушево (име.)
Тоа беше по востанието на Крушово, во времето пред Хуриетот.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Турските војски беа ги достигнале крушевските низини.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Со голема почит и совест се однесуваме кон сите историско - културни знаменитости - што се гордост не само за Крушево, туку за цела Македонија, и за сите Македонци во дијаспората.
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
Во пролетта 1881 османлиската власт во Битола успеале да го откријат заговорничкиот кружок во Крушево и Охрид, а потоа и раководителите на прилепскиот кружок.
„Џебна историја на македонскиот народ“
од Група автори
(2009)
5. Таква е, гледана однадвор, пуста и ненаселена, наваму од крајот на последната Голема војна, односно наваму од принудната колективизација, и нешто потоа, откако ги зафати луѓето емиграцијата, таа самоникната и безимена потковица среде Бакарно Гумно, која, спуштајќи се благо по голите падини на ридиштата, на запад и на југ, сè до мелиорацијата (пред десетина години ја извршија доброволно младински работни бригади; покрај бесплатна исхрана, работничка облека и плускавици на дланките, младинците имаа и задача да ги шират меѓу себе љубовта и братството) се преточува во ливадско земјиште (сега сушно и неплодно) испресечено со мртвици и блата кои, пак, се вливаа во Црна и во кои заедно со стотици видови барски и преселни птици живееше и лошиот дух на маларијата, а на исток и на север, односно на североисток и на северозапад, сѐ до мариовските планини, односно сѐ до Прилеп и сѐ до крушевските планини, во житница и тутунско поле.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Погледни во воздушното пространство на твоето родно Крушево.
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
По него трза калајџијата од Крушево што идеше да ни ги поднови тавите, тепсиите, ѓумовите.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Летувачите од Охрид и од Крушево, болните од бањите, се враќаа дома не чекајќи да им изминат трите недели.
„Послание“
од Блаже Конески
(2008)
Во тоа време, по неуспехот на востанието во Савоја, италијанскиот револуционер Гарибалди е во Јужна Америка каде ќе се бори за независноста на Рио Гранде и на Уругвај, Делакроа го оживува со цртежи Шекспировиот Хамлет, а во Македонија, по пет години од раѓањето на поетот Прличев добитник на првата награда во Атина за поемата Сердарот, негде на планината Бистра изгоруваат живи во плевна двајца стари иконописци заедно со голем иконостас за некој крушовски манастир.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Во периодот од април до мај 1942 биле организирани јадрата на пет партизански одреди: Битолски, Скопски, Велешки, Прилепски и Крушевски, а до летото биле формирани уште четири одреди.
„Џебна историја на македонскиот народ“
од Група автори
(2009)
И не се излага Тренков. Навистина, тие топовски грмежи идеа од Крушево, и навистина Никола Карев со своите другари се расправаше со агите, но не да ги избрка, но сега ја бранеше победата и првата македонска република од турските сили кои донесоа и топови за да ја урнат.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Ќе сменам: „Одвај чекаме да падне ноќта и да го преземеме Крушево, та заедно со сиот народ да го викнеме нашето Македонско УРА!“, и линк од Google Earth.
„Сонце во тегла“
од Илина Јакимовска
(2009)
Моето летовање веќе беше договорено, ќе одам со „Студиото Пинокио”, со цела група деца, во Охрид и во Крушево, а брат ми сѐ уште не беше сигурен дали ќе му се оствари животниот сон да оди во Лондон.
„Игбал, мојата тајна“
од Јагода Михајловска Георгиева
(2000)
Крушево стана Република - прва на Балканот - десет слободарски и херојски деноноќија!!!
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
Далечниот Пелистер одвај се оцртува, нежно, бледолилав, крушовските планини, таму кај што заоѓа сонцето, ги прекрива просто една трепетна виолетна завеса, сенките наваму стануваат сѐ поизразити и позатворени, се гледа секое прозорче во градот, во кој се издига на безбројно места темното зеленило на тополите.
„Послание“
од Блаже Конески
(2008)
Тие беа одговор на Крушевскиот манифест, со кој востаниците му предвестија на бедното турско население: “...
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Востанал народ, знаме се вее, в Крушево камбана ѕвони...
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Во душата му гореше само една желба, да стигне поскоро во Крушево, да го предаде писмото и да го види како се вее слободно македонското знаме. Слободно македонско знаме!
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Дургутпаша ги очистил костурските и битолски планини, Џавидпаша кичевските, Бахтијарпаша свршил со Крушево и сите тројца се собрале во Прилеп и им ја нашле трагата на водачите од востанието.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Изгореа Баница, Невеска, Крушево и стотици села; проплакаа илјадници мајки, жени и деца, се наполнија затворите со илјадници невини граѓани.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
