предедо (м.)
Да си го зачува некој својот народен јазик и да го брани како светиња, значи да му остане тој верен на духот на своите предедовци и да почитува сѐ што имаат тие направено за своето потомство.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Со народниот јазик ние ја освојуваме психологијата на нашите татковци и предедовци и стануваме нивни духовни наследници, како што сме со снагата нивни телесни продолжувачи.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Таква мислост кон нашиот народен јазик треба да имаме и ние, ако сакаме да му останеме верни на духот на нашите предедовци.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И така дојдовме до националното наше име што го имаат носено нашите татковци, дедовци и најблиски предедовци.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но ние се сметавме за каури, христијани и рајати и помниме дека сме имале наша каурска и рајатска царштина, но сме ја загубиле на Косово Поле, кога им се налутил господ на нашите предедовци.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Татко ми, дедо ми, предедо ми, ако се викале поради недоразбирање Бугари, тоа уште не значи оти и јас треба да сум како нив во мрак за мојата народност; ако се викале тие Бугари, тоа не значи оти ние ќе треба да престанеме да им веруваме на Русите за атер на разни Стамболовци и Свирчовци, наместо заедно со нашата пролеана крв ние да си го бараме правото од каде што треба, да допуштиме да ни се бркаат во работите луѓе што и самите не знаат што бараат; ако се викале моите дедовци Бугари, уште не значи дека јас имам право да ги експлоатирам македонските интереси со издавање весници, кои наместо да ги бранат интересите на нашиот народ – ги бранат бугарските и интересите на бугарскиот кнез.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Опустошувањата што ги правеа нашите предедовци во Византија беа такви факти за кои не можеше да се молчи; а заедно со прикажувањето за опустошувањата се прикажуваше и за опустошувачите, спрема кои Византијците се однесуваа со гордост и презир, како спрема варвари.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Тоа крстување на нашите предедовци стана уште кога тие одвај влегоа во однос со покултурните романски народи.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И оној негов предедо, со една покуса нога, се наведнал и речиси се допрел со своето лице во тврдото, полно со миризба на шумите и на дивината, топло, смрдливо влакно од колкот на мечката, а со своите две раце и со двете нозе тој прво ја исправил стапицата, а после се навалил со целата тежина на своето тело над двете маши од двете страни и ја отворил неа.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
И како да сонуваше и не веруваше дека славјанскиот јазик ни е мајчин и предедовски јазик.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Главната причина да зборуваат Византијците за Словените, значи и за нашите предедовци, беа нивните војни со Византија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И по сето гореречено ќе се најдат мнозина што ќе речат: Можеби вистина е дека ако немало досега македонска словенска народност, таа може да биде создадена од времето, особено од сегашните историски околности; вистина е оти Македонците по својот јазик не можат со право да бидат наречени ни Бугари ни Срби, ами се нешто одделно, т.е. претставуваат одделна етнографска единка, но пак – како ние сега можеме да се викаме Македонци и да создаваме одделна македонска народност, кога ние, нашите татковци, нашите дедовци и предедовци сме се викале Бугари?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Името Бугарин, како што се гледа, до половината на XIX век немало за нашите предедовци поголемо значење од имињата: христијанин, рајатин и каурин.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Србите беа главната воена сила против Византијците. Нашите предедовци беа нивни сојузници.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
II Ти идеме со векови од дедовци од предеди пред твојот лик сонцето што го впил и славејот и бранот и навевот на снеговите.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Тогаш, кога ги протераа од Потковицата и од сиот овој дел на Македонија фашистите и кога стапија на власт комунистите, младежта, подгрејувана од нив, од комунистите, ја зафати едно неверување во бога, во црква, во самовили и во сѐ во што, научени од дедо и предедо, нивните татковци веруваа.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Една вечер тој негов предедо наместил на една врвица во некоја корија стапица за диви свињи.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Борбениот повик нѐ вика и пламти во нас со духот на сите предедовци и со дуот на сите оние храбри синови што секојдневно ја пролеваат својата крв по затвори, логори или со пушка в рака.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
При секоја негова малку почудна постапка во неговото растење и во младоста постарите луѓе околу него климнуваа со главата и зборуваа сѐ за оној, за неговиот предедо.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Прикажуваа секогаш, кога ќе го видеа него, а најчесто му прикажуваа за неговиот предедо додека тој растеше; му прикажуваа нему, додека ја земаше врз себе ликата на својот предедо.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
