темел (м.)
Победата на Француската револуција убедливо ја покажа трошноста на сето феудално општество, за кое порано непрестајно се тврдело дека е вечно и незаменливо, а таа исто така од темел ги разниша сите оние учења што претставуваа во овој или оној вид идеологија на феудалниот поредок.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Откако отпочна тука да се шират и да се доградуваат рафинеријата и погоните за каучук, нашите градежници уште од пред повеќе од десетина години почнаа да ги удираат темелите на многу објекти, кои денес се шират на едно огромно пространство на овој петрохемиски комплекс.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Не велеа ниеден збор, тој остануваше само по неколку мига крај секоја нова група, онака заздишен, кога ќе ги видеше нивните избегани погледи тој уште веднаш продолжуваше понатаму, крај другите, третите, повторувајќи ги само оние свои пусти лудечки движења со своите раце, со тие огромни празни рачишта, навраќајќи по стотина пати во денот крај секоја група на тие темели, проклет.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Којзнае не ли ѝ се чудел на глупавата селска тврдоглавост на тие луѓе со свои еднострани реформи и дејствувања за поткопување на темелите и сигурноста на неговиот поредок.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
И сега улицата живее од небото до Камениот мост А оттаму продолжува за да се влее Повтор негде далеку во ѕвезденото небо По мостот поминуваат и радоста и тагата на животот Помина по него и чадот од тратот, и молитвата На невестата што ја вградивте во темелите...
„Посегање по чудесното“
од Србо Ивановски
(2008)
За да ја заведе својата невеста до местото каде што работеле ѕидарите, тој се преправал дека бурмата му паднала таму и, кога таа застанала таму и нејзината сенка паднала врз темелот, ѕидарите бргу ставиле малтер и го размачкале и врз него го ставиле бетонскиот блок, знаејќи во своите срца дека тоа е фатално за нејзиното живо тело, исто како да ја заѕидале жива.
„Невестата на доселеникот“
од Стојан Христов
(2010)
Мајсторот му ја пресече главата и ја стави во темелот.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Потоа почна да ги поткопува темелите и диреците од куќата.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Факли во девет круга Го покажуваат патот до темелот.
„Век за самување“
од Веле Смилевски
(2012)
Куќата сега се виши ослободена од товарот на птиците со мирни темели врз мртви корења ни ѕидови се тресат ни врати треперат од татнежите на растењето и возбудениот воздух.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Стокмија удобен дом користејќи ги широките цврсто градени темели на куќава, што ја кренал некој од прадедовците на Томислав во времињата пред да си заминат Турците.
„Желките од рајската градина“
од Србо Ивановски
(2010)
Но едновремено постави темели за воспоставување закон кој го повикува на одговорност субјектот во однос на природата.
„МАРГИНА бр. 34“
(1996)
Каурите се спремаат да ја уриваат нашата царштина од темел па чекај ги и кај тебе некоја ноќ и приварди се да не те најдат на спиење и да те испечат жив во конакот.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Во историската хронологија Херои и Убијци и во романите Мара и Лавот од Јанина прозната структура е градена врз темелите на животот на Македонецот во Македонија и врз историските настани на Балканот од крајот на осумнаесетиот век, преку Илинденското востание и Првата светска војна до предвечерието на Втората светска војна.
„Невестата на доселеникот“
од Стојан Христов
(2010)
Оти оган веќе не држи и деца веќе не плачат во таа куќа. Само бурјани трева, бозје и цволика ѝ се пикаат во темелите, во ѕидовите и ја поткопуваат отсекаде.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Заѕиданата мајка, принесена како жртва во темелите на мостот, на тврдината, од страна на своите девери, за да не се урива градбата, барала да се отворат дупки за да може низ нив да се дои чедото од градите на мајката.
„Ервехе“
од Луан Старова
(2006)
Утре в зори ќе ја земеме таа што ќе дојде да ни донесе храна, и неа ќе ја заѕидаме во темелите.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
При второто врвење со тракторот, гледам плиток темел и наредени камења за ѕид.
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
Само уште неколку минути и јазичето ќе ја лизне капсулата и темелите на златниот Молох ќе исчезнат во јароста на пеколот.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Наутро го наоѓаа папсан крај темелите.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
