има
имаат; имам, имаме, имајте; имав, имал, имало, имаше, имавме, имале; имаа; имајќи
Вид збор: Глагол, несвршен
Ранг: 17
1.
Поседува нешто во материјална смисла, е сопственик на нешто.
Примери:
Имаме голема куќа.
Тој има многу пари.
2.
Е имашлив, богат.
Примери:
Тој што има, не знае што е сиромаштија.
3.
Поседува нешто како дел од себе или носи на себе, со себе.
Примери:
Има нозе.
Има крила.
Има очила.
Има обетки.
Има шамиче.
Има рачка.
Палтото има џебови.
Станот има три соби.
Куќата има големи прозорци.
Слично со:
поседува (несв.)
4.
Располага со нешто, е во некакви околности.
Примери:
Има работа.
Има власт.
Има услови за работа.
Има обврски.
Има посета.
Има гости.
Слично со:
располага (несв.)
5.
Се одликува со нешто, со некоја особина.
Примери:
Има смелост.
Има волја.
Има авторитет.
Има среќа.
Има дарба.
Има страв.
Слично со:
поседува (несв.)
6.
Е во некаква состојба.
Примери:
Има температура.
Има главоболка.
Има грип.
Има грижи.
7.
Е во роднинска врска.
Примери:
Има брат.
Има снаа.
Има семејство.
8.
Е во близок однос или во некаква врска со некого или со нешто.
Примери:
Има пријатели.
Имам добар учител.
Има куќна помошничка.
Имаме ново училиште.
Имам трамвај во близината.
9.
Редовно или повремено добива, прима нешто.
Англиски:
have
Албански:
rregullisht
Има плата.
Има пензија.
Има хонорар.
Има добри примања.
Има пошта секоја недела.
Слично со:
прима (несв.)
10.
Е изразен во определена мера.
Примери:
Има пет литри.
Има седум метри.
Има девет години.
11.
Во состав со предлогот „за“ и глаголска именка.
Примери:
Имам за учење.
Што имате за домашна работа?
Имаме уште многу за копање.
12.
Е на располагање, суштествува.
Примери:
Има ли нешто?
Има време.
Има многу народ.
Имало правда.
Има бог.
Има спас.
Во тоа има нешто.
13.
Во одделни изрази со да - конструкција означува постоење или можност за извршување на дејството.
Примери:
Има што да работи.
Има кого да праша.
Има каде да купи.
Има со кого да се врати.
14.
За изразување строга заповед или цврста решеност.
Примери:
Има да одиш и да нејќеш.
Има да го купам, па и сите пари да ги дадам.
15.
Како помошен глагол (во сложени форми од типот: има купено, имаме купено, имал купено итн.) ги означува временските и начинските категории на дејството означено со глаголската придавка.
Примери:
Таа книга и јас ја имам купено.
Имам дојдено многупати кај нив на гости.
16.
(преод.) Сака некого, почитува, го чувствува близок.
Англиски:
consider
Албански:
konsideron
Го има како татко.
17.
(се има) се сакаат, се почитуваат
Примери:
Се имаме како сестри.
Изрази
(ирон.) (Ќе) има да зема - нема да добие ништо.
Има три чисти - смее да стори нешто.
Има црно на бело - има писмени докази за нешто.
Што има, што нема - што има ново, што се случува.