остави
остават; оставам, оставиш; оставиме, оставите; оставил; оставеше; (ќе) оставел
Вид збор: Глагол, свршен
Ранг: 210
1.
Стави, кладе, спушти нешто негде со цел таму да остане.
Примери:
Библиотекарот ги остави книгите на масата.
Слично со:
стави (св.)
2.
Не земе нешто, не поведе некого со себе при одење, заминување некаде.
Примери:
Адвокатот ги оставил потребните документи во фиоката, а зел погрешни.
Таа ги остави алиштата да се досушат.
Родителите ја оставија ќерката кај баба ѝ речиси цел месец (да поседи).
Учителот ги остави децата во ходникот и сам влезе во салата за да го викне директорот.
Сменоводителот остави двајца работници на станица за да ги пренесат сандаците, а другите ги однесе во магацинот.
3.
Даде, смести нешто или некого некаде.
Примери:
Патниците ги оставија куферите на железничката станица.
Благајникот ги остави парите во банката.
Слично со:
даде (св.)
4.
При јадење не изеде, не зеде, оддели нешто, зачува нешто за некого или со некаква цел.
Примери:
Тој го остави месото, само компирите ги изеде.
Девојчето остави четири бонбони за брат му.
5.
За некое определено време.
Примери:
Учителот им остави десет минути време решавање на тестот.
6.
По својата смрт или заминување предаде во наследство, остави завет, порака; воопшто предаде на располагање.
Англиски:
inherit
Албански:
lë, trashëgoj
Познатата филмска ѕвезда им го остави целото наследство на двете ќерки.
Тој им остави голем имот на децата по неговата смрт.
Слично со:
наследи (св.)
7.
Предизвика нешто, стане причина за појавата на нешто; трага, впечаток и сл.
Примери:
Крадците не оставиле никаква трага зад себе.
Војската остави пустош по себе.
8.
Не измени дадена состојба.
Примери:
Ги исекоа сите дрвја, само багремот го оставија.
Децата влегоа и ја оставија вратата отворена.
9.
Не земе под внимание, не се грижи.
Албански:
lë
Bашите молби ги разгледав, неговата ја оставив.
Медицинската сестра ги зеде сите книшки, само мојата ја остави.
10.
Престане да се грижи.
Албански:
lë, braktis
Тој ги остави сами своите родители зашто не можеше веќе финансиски да излезе на крај.
Децата од нашата улица го оставија кучето поради заразната болест што ја имаше.
11.
не задева
Албански:
lë
Не задевај ги децата, остави ги, не можам да ги слушам.
Остави ја мајка ти намира, нека се одмори.
12.
Не даде, не приготви, не изврши нешто што требало да биде.
Албански:
lë
Мајка ти нè остави без ручек.
Татко му го остави без ролери за роденденот.
13.
Престане со одредена работа, напушти.
Албански:
lë, braktis
Ќерка му ја остави таа работа, фати друга.
Слично со:
напушти (св.)
14.
За жена / маж се разведе.
Примери:
Си ги собра работите и го остави мажот.
Стојан ја остави и втората жена и сега пак почна да пие.
Слично со:
разведе (св.)
15.
Препушти нешто на некого.
Албански:
lë, trashëgoj
Сè ти оставам тебе, целата моја работа.
Синко, ти го оставам занаетот, тој вреди злато.
Слично со:
препушти (св.)
16.
Не прави нешто повеќе, се откаже.
Албански:
lë, braktis
Татко му ги остави цигарите, еве веќе една година.
Еве веќе цела година како го остави пиењето.
Слично со:
откаже (св.)
17.
Одложи за понатаму.
Примери:
Браќата не ја довршија работата, се стемни и затоа ја оставија за утре.
Ја оставија куќата недоправена.
18.
Се оддалечи од нешто или од некого.
Англиски:
depart
Албански:
lë, largohem
И двајцата брзавме, но јас го оставив него далеку зад мене.
Го оставивме селото далеку зад нас.
19.
Пушти да расте брада, коса.
Примери:
Тој ја избричи брадата, а мустаќите ги остави.
Девојчето ја остави косата да ѝ расте.
20.
Направи впечаток.
Англиски:
impress
Албански:
lë përshtypje
Таа девојка ми остави впечаток.
21.
(во императив) немој
Примери:
Остави го компјутерот да работи, не се исклучува секоја минута.
Остави го часовникот да доѕвони, па потоа навиј го одново.
22.
(се остави) За маж / жена – се разведе.
Примери:
Тој се остави со жената минатиот месец.
Неговите родители се оставија пред десет години.
Слично со:
разведе (св.)
Изрази
Остави некого на пол пат (среде во калта, на цедило) - го изневери; не заврши работа за некого и сл.
Го остави на место - го отепа, го убие.
Тука ќе те оставам - закана.
Остави настрана - заштеди.
Не остави ни камен на камен - уништи, разурне.
Да го оставиме тоа настрана - да не расправаме за тоа.
Што можеш за денес, не оставај за утре (посл.).
