отвори
отворат; отворил; (ќе) отворел; (ќе) отворев
Вид збор: Глагол, свршен
Ранг: 513
1.
Отстрани преграда, препрека од нешто што е затворено, направи нешто што било затворено повеќе да не е.
Примери:
Го отвори прозорецот.
Му ја отвори вратата.
Спротивно од:
затвори (св.)
2.
За дел од тело на човек или животно (уста, очи).
Примери:
Отвори ја устата и кажи а.
3.
Отклучи нешто што било заклучено.
Примери:
Јас го имам загубено клучот , па кога дојдовме дома, брат ми ја отвори вратата со неговиот клуч.
Спротивно од:
отклучи (св.)
5.
Направи да биде достапна внатрешноста на нешто.
Примери:
Децата ги отворија набрзина новогодишните пакетчиња.
Ја отвори кутијата со накит.
Ги отвори сите фиоки и не ја најде папката со документи.
6.
Расклопи нешто склопено.
Примери:
Го отвори чадорот кога почна да врне.
Ја отвори футролата.
Го отвори весникот и почна да чита.
Слично со:
расклопи (св.)
7.
Почне cо секојдневна, редовна работа.
Примери:
Тој секој ден навреме го отвораше и го затвораше дуќанот.
Сопственикот на кафеаната секое попладне ја отвораше во 16 часот.
8.
Основа фирма, дуќан и сл.
Примери:
Лекарот отвори приватна ординација во својот стан.
Многу професори по англиски јазик отворија приватни училишта.
Стопанска банка отвори нова експозитура.
9.
Започне со работа јавен собир, манифестација, случување од јавен интерес.
Примери:
Претседателот на Извршниот одбор ја отвори манифестацијата.
Македонскиот народен театар со таа претстава ги отвори театарските игри.
Истражниот судија го отвори главниот претрес.
Слично со:
започне (св.)
10.
Пушти во дејство некаков механизам.
Примери:
Домаќинката ја отвори чешмата, но не потече вода.
Винарот го отвори чепот од бочвата за да ги наполни шишињата со вино.
Слично со:
пушти (св.)
11.
Направи достапен, слободен премин, пат, граница и сл.
Примери:
Нашата земја ги отвори границите за бегалците.
12.
Прави да изгледа подобро од порано, да е поздраво, поубаво.
Примери:
Од ден на ден детето отвора.
13.
Прави да има подобар изглед.
Примери:
Оваа боја ме отвора.
14.
(се отвори) Стане отворен.
Примери:
Од силниот ветер прозорците се отворија.
Чантата ми се отворила и ми испаднало шамивчето.
15.
(се отвори) Престане да биде срамежлив, стане поснаодлив, повешт.
Примери:
Кога тргна на училиште, тој се отвори.
Слично со:
отсрами (св.)
16.
(се отвори) Се шири, добие нова димензија.
Примери:
Кога се искачивме на ридот, пред нас се отвори едно широко поле.
Слично со:
рашири (св.)
Изрази
Му (се) отвори апетит - добие поголема желба за јадење.
Му (се) отвори апетит - (прен.) добие желба за нешто.
Отвори збор - почне разговор за нешто, го насочи разговорот на определена тема.
Отвори збор - го шири разговорот, продолжува да разговара.
Му ги отвори очите - му ги разјасни работите, направи да биде свесен за нешто.
Отвори очи - се разбуди.
Отвори очи - стане внимателен.
Отвора четири очи - стане внимателен.
Отвори пат - најде причина за посета и сл.
Отвори (една) уста - прозборе, почне да се расправа за нешто.
Уште очи не (сум) отворил - уште не сум се разбудил целосно.
Отвори душа / срце - стане искрен, се довери некому.
Отвори оган - започне да пука, започне бој, борба.
Му отвори рана - спомене, каже некому нешто непријатно, болно; навреди некого.
Отвори стари рани - повторно актуализира заборавени болки или проблеми.
