lie - онтологија

долаже повеќе

Види и: лаже (несв.)
долажат
Вид збор: Глагол, свршен
Заврши со лажењето.
Примери:
Ги лажев девојките и ги долажав.

долежи повеќе

Види и: лежи (несв.)
долежат
Вид збор: Глагол, свршен
Лежи до определено време, заврши со лежење.
Примери:
Не можев да долежам в кревет.

залаже повеќе

залажат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да лаже.
Албански: gënjeshtër
Примери:
Само што ја отвори устата и залажа.
(се залаже) Почне да се лаже себеси или еден со друг.
Албански: gënjeshtër
Примери:
Јас се обидувам да се залажам дека сум те заборавила.

залегне повеќе

залегнат
Вид збор: Глагол, свршен
Легне за подолго време (поради болест, изнемоштеност).
Албански: shtrihet
Примери:
Старецот залегна во постела.
За чувство, мисла - остане трајно, се вреже длабоко во свеста.
Албански: kalis
Употреба: Преносно значење
Примери:
Немир ми залегна во душата.

залежи повеќе

залежат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да лежи (обично од болест).
Албански: shtrihet
Примери:
Детето залежа болно пред една недела.
Лежи подолго време поради болест.
Албански: shtrihet
Примери:
Таа залежа, еве веќе втора година.
(се залежи) Остане на постела подолго време.
Албански: shtrihet
Примери:
Таа се залежа долго во постела.

заматка повеќе

Види и: матка (несв.)
заматкаат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да лаже.
Албански: gënjen
Употреба: Преносно значење
Примери:
Тој ја заматка со однапред смислени зборови.

излаже повеќе

излажат
Вид збор: Глагол, свршен
Каже невистина, лага.
Албански: gënjej
Примери:
Тој излага дека ќе дојде.

излежи повеќе

Види и: лежи (несв.)
излежат
Вид збор: Глагол, свршен
Помине долго време лежејќи болен, до оздравување.
Албански: shtrihem
Примери:
Ја излежи болеста без да офне.
(се излежи) Остане долго време лежејќи.
Албански: shtrihem

излежува повеќе

Види и: излежи (св.)
(се) излежуваат
Вид збор: Глагол, несвршен
Помине долго време лежејќи болен, до оздравување.
Албански: shtrihem

изналежи повеќе

Види и: належи (св.)
(се) изналежи
Вид збор: Глагол, свршен
Се належи многу, доволно.
Примери:
Се изналежавме денес под сенките крај реката.

лага повеќе

мн. лаги
Вид збор: Именка, женски род
Исказ што не е вистинит, што не е точен.
Албански: gënjeshtër, rrenë
Примери:
Cе што кажа беше лага.

лажа повеќе

Види и: лага (ж.)
мн. лажи
Вид збор: Именка, женски род
лага
Албански: rrenë, gënjeshtër
Употреба: Архаизам

лажга повеќе

мн. лажги
Вид збор: Именка, женски род
лага
Албански: gënjeshtër, rrenë
Примери:
Не сум чул олкава голема лажга.

лаже повеќе

лажат
Вид збор: Глагол, несвршен
Кажува лаги, невистини, измислици.
Албански: rrej, gënjej
Примери:
Лажеше за да го заштити другарот.

легне повеќе

легнат
Вид збор: Глагол, свршен
Се испружи на земја, на кревет и сл.
Албански: shtrihem
Примери:
Легна под сенката за да се одмори.

лежи повеќе

лежат
Вид збор: Глагол, несвршен
Се наоѓа во хоризонтална положба, испружен.
Српски: лежати Албански: shtrihem Бугарски: лежа
Примери:
Лежи во сенка.
Издржува затворска казна.
Албански: vuaj
Употреба: Правда , Преносно значење
Примери:
Има уште шест месеци да лежи од казната.
Оставен е некаде, не се користи.
Албански: qëndron
Примери:
На полиците во книжарниците лежат голем број непродадени примероци од таа книга.
Се наоѓа, сместен е, зазема некој простор.
Албански: shtrihet
Употреба: Преносно значење
Примери:
Во подножјето на планината лежи прекрасен град.
Се наоѓа во составот, во содржината на нешто.
Албански: qëndron, gjëndet
Употреба: Преносно значење
Примери:
Во основата на текстовите лежи неговиот роден говор.

маменица повеќе

мн. маменици
Вид збор: Именка, женски род
лага, измислица
Албански: gënjeshtër, rrenë
Примери:
Не кажувај ми маменици, ја знам вистината!

мами повеќе

мамат
Вид збор: Глагол, несвршен
лаже, измислува
Албански: gënjen, rren
Примери:
Ги мамеше дека нашол работа.

надлаже повеќе

надлажат
Вид збор: Глагол, свршен
Надмине некого во лажење.
Примери:
Итар Пејо никој не можел да го надлаже.

надлажува повеќе

надлажуваат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се надлажува) Се натпреварува во лажење.
Примери:
Се надлажуваа цела ноќ.

налаже повеќе

(се) налажат
Вид збор: Глагол, свршен
Изнакаже многу лаги некому.

облегне повеќе

облегнат
Вид збор: Глагол, свршен
(се облегне) Се опре, се навали на нешто.
Албански: shtrihem
Примери:
Се облегна на перницата.

падне повеќе

паднат
Вид збор: Глагол, свршен
За работа, задача - легне врз некого.
Албански: shtrihem, bie
Примери:
Целата работа паднала врз него - тој ја работи сета работа.

плуска повеќе

мн. плуски
Вид збор: Именка, женски род
(обично мн.) лаги, невистини
Албански: gënjeshtër, rrenë
Употреба: Медицина , Преносно значење
Примери:
Плуски се тоа.

подлегне повеќе

подлегнат
Вид збор: Глагол, свршен
Прилегне, легне за кратко време.
Албански: shtrihem
Примери:
Тој подлегна малку да одмори.

полаже повеќе

Види и: лаже (несв.)
полажат
Вид збор: Глагол, свршен
Лаже малку, кратко време.
Примери:
Секогаш кога ќе дојдеше, ќе нѐ полажеше за да ја разубави приказната.

полегне повеќе

Види и: легне (св.)
полегнат
Вид збор: Глагол, свршен
Легне малку или уште малку.
Албански: shtrihem
Примери:
Полегна половина час и стана.
Легнат да спијат сите до еден, многумина.
Албански: shtrihen
Примери:
Кај се најадоа, тука полегнаа да преспијат.

полежи повеќе

Види и: лежи (несв.)
полежат
Вид збор: Глагол, свршен
Лежи малку, кратко време.

прелаже повеќе

Види и: лаже (несв.)
прелажат
Вид збор: Глагол, свршен
Намерно со лага доведе некого во заблуда.
Албански: mashtroj
Примери:
Го прелажаа и му ги зедоа дуќанот.

прележи повеќе

Види и: лежи (несв.)
прележат
Вид збор: Глагол, свршен
преспие, преноќева
Албански: buj
Примери:
Ќе ја однесеа иконата кај некој болен да прележи некоја ноќ за здравје да му даде.
За нива, земја - остане необработена, непосеана за приридно да ѝ се обнови плодноста.
Албански: qëndroj, djerr
Употреба: Земјоделство
Примери:
Поради малку ѓубриво, едни ниви се оставаат да прележат некое време.

прилегне повеќе

прилегнат
Вид збор: Глагол, свршен
Легне до некого или до нешто.
Албански: shtrihem
Примери:
Мачката прилегна до неговите нозе.
Легне кратко време, одмори малку.
Албански: shtrihem pak
Примери:
После прилегнав во ладон, ме фати дремка.

пролаже повеќе

Види и: излаже (св.)
пролажат
Вид збор: Глагол, свршен
Излаже сосема, потполно, сите.

разлежи повеќе

(се) разлежат
Вид збор: Глагол, свршен
Лежи долго, го поминува времето во лежење.
Примери:
Се разлежал на мека постела.