move - онтологија

влече повеќе

влечат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се влече) Се движи не одвојувајќи се од површината.
Албански: zvarritem, lëvizë
Примери:
Фустанот на невестата се влечеше по калниот пат.

движи повеќе

движат
Вид збор: Глагол, несвршен
Прави нешто да работи, да дејствува, да се преместува.
Албански: lëviz, vë në lëvizje
Примери:
Водата го движи воденичкиот камен.
Мрда, помрднува дел од телото.
Албански: lëviz, luan
Примери:
Ги движи прстите.
Доведува нешто во движење, насочува движење.
Албански: lëviz, luan
Примери:
Ги движи своите дивизии кон исток.
(се движи) Врви, оди во некаква насока.
Албански: lëviz
Примери:
Лекарот му препорача да се движи.

задвижи повеќе

Види и: движи (несв.)
задвижат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да движи.
Албански: lëviz
Примери:
Надојдената вода ги задвижи воденичките камења.
Почне да движи, да мрда нешто.
Албански: lëviz
Примери:
Ги задвижи прстите.
(се задвижи) Почне да се движи.
Албански: lëviz
Примери:
Нејзините малечки ножиња брзо и лесно се задвижија во тактот од музиката.

заклацка повеќе

Види и: клацка (несв.)
заклацкаат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да клацка.
Албански: lëviz
Примери:
Силниот ветар ги заклацка дрвените капаци на прозорците.

замрда повеќе

замрдаат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да мрда.
Албански: fillon të lëviz
Примери:
Таа ги замрда прстите.
(се замрда) се мрда
Албански: lëviz
Примери:
Се замрдаа гранките на дрвјата од силниот ветер.

запрета повеќе

запретаат
Вид збор: Глагол, свршен
За човек - почне да мрда со нозете.
Албански: lëviz
Употреба: Преносно значење
Примери:
Тој запрета со нозете.

засели повеќе

заселат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да сели некого или нешто.
Албански: shpërngul, zhvendos
Примери:
Тие го заселија мебелот од старата во новата куќа.
(се засели) Почне да се сели.
Албански: shpërngulem
Примери:
Ластовичките се заселија на југ.

заснове повеќе

засноват
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да се движи во разни правци.
Албански: lëviz
Употреба: Преносно значење
Примери:
Околу селото засноваа потери.

измести повеќе

изместат
Вид збор: Глагол, свршен
(се измести) Се помести од своето претходно место.
Албански: lëvizë nga vendi
Примери:
Торбата му се измести од колената.

измрда повеќе

Види и: мрда (несв.)
измрдаат
Вид збор: Глагол, свршен
Мрдне, помести од своето вообичаено место.
Албански: lëviz, luaj vendit
Примери:
Малку ја измрда масата накај прозорецот.

исели повеќе

иселат
Вид збор: Глагол, свршен
Направи некој да го напушти местото на живеење.
Албански: dëboj
Примери:
Полицијата ги исели диво вселените граѓани од зградата.

мести повеќе

местат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се мести) де преместува
Албански: zhvendos
Примери:
Се местеше од едниот кревет на другиот.

мрда повеќе

мрдаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Прави кратки движења со нешто.
Албански: lëviz
Примери:
Мрда со рацете.
се поместува; се преместува
Албански: zhvendoset
Примери:
Не мрдам одовде.
Преместува, поместува нешто.
Албански: zhvendos
Примери:
Не мрдај го столот.
(се мрда) се движи, се преместува
Албански: lëviz
Примери:
Устата ѝ се мрда, но глас не се слуша.

мрдне повеќе

мрднат
Вид збор: Глагол, свршен
се помести
Албански: lëvizë
Примери:
Не смее да мрдне.
Помести, премести нешто.
Албански: lëvizë, zhvendos
Примери:
Мрдни го столот. Ја мрдна стрелката на часовникот.
(се мрдне) се премести, се помести
Албански: lëvizem, zhvendosem
Примери:
Не сакаше да се мрдне од место.

мртка повеќе

мрткаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Мрда по малку.

мрцка повеќе

мрцкаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Мрда по малку.
Примери:
Јазичињата нивни мрцкаа.

мрцне повеќе

мрцнат
Вид збор: Глагол, свршен
мрдне
Примери:
Песот мрцна со опашката.

ниша повеќе

нишаат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се ниша) Се движи наваму-натаму, се мрда, се поместува.
Албански: lëkundet, luhatet
Примери:
Под стреата се нишаа низи суви пиперки.

оди повеќе

одат
Вид збор: Глагол, несвршен
За превозни средства - се движи.
Албански: shkon
Примери:
Автобусот одеше полека поради мразот.
Во некои игри (шах, карти) - е според правилата; на потег.
Албански: lëviz
Примери:
Топот оди неограничено вертикално и хоризонтално.
Со начинско значење, се движи некако.
Албански: ecë, lëviz
Примери:
Оди брзо.

одмести повеќе

Види и: измести (св.)
одместат
Вид збор: Глагол, свршен
Промени место.

патува повеќе

патуваат
Вид збор: Глагол, несвршен
За превозно средство - се движи.
Албански: lëvizë
Примери:
Бродот патува накај Австралија.

подизмести повеќе

Види и: измести (св.)
подизместат
Вид збор: Глагол, свршен
Измести малку, донекаде.
Примери:
Го подизмести ременот на пушката што го притискаше на рамото.
(се подизмести) Се измести малку, донекаде.
Примери:
На места штиците и прачките се подизместиле.

подмести повеќе

Види и: мести (несв.)
подместат
Вид збор: Глагол, свршен
Премести нешто малку во просторот, потргне нешто од некаде.
Примери:
Подмести го столчето под сенка.
(се подмести) Се премести малку во просторот.
Примери:
Таа се подмести подалеку од него.

подмрдне повеќе

Види и: мрдне (св.)
подмрднат
Вид збор: Глагол, свршен
Мрдне малку, сосема малку.
Албански: lëviz
Примери:
Мајсторот ја подмрдна малку полицата, колку да влезе во жлебот.
(се подмрдне) Се мрдне, се помести малку, сосема малку.
Албански: lëviz
Примери:
Тој се подмрдна да ѝ направи место на жената да седне.

поисели повеќе

Види и: исели (св.)
поиселат
Вид збор: Глагол, свршен
Исели малкумина, во некаков број.
Албански: shpërndaj, shpërngul
Примери:
Дел од децата поиселија во други земји.
Исели многумина, во голем број, сите.
Албански: shpërngul, shpërndaj
Примери:
Новиот режим поисели цели семејства.

помрдне повеќе

помрднат
Вид збор: Глагол, свршен
Мрдне малку од местото за извесно растојание.
Албански: lëvizë, zhvendos
Примери:
Дали има некакви сигнали дека ќе се помрднат работите од мртвата точка.
(се помрдне) Се мрдне малку малку од местото за извесно растојание.
Албански: lëvizë, zhvendos
Примери:
Тој не се помрдна од местото ни за милиметар.

пораздвижи повеќе

Види и: раздвижи (св.)
пораздвижат
Вид збор: Глагол, свршен
Раздвижи нешто малку, донекаде или уште малку.
Албански: lëvizë pak
Примери:
Стана да ги пораздвижи нозете.
(се пораздвижи) Се раздвижи малку, донекаде или уште малку.
Албански: lëviz pak
Примери:
Доста седиш, треба да се пораздвижиш малку.

поразмрда повеќе

Види и: размрда (св.)
поразмрдаат
Вид збор: Глагол, свршен
Размрда, раздвижи малку, донекаде.
Албански: lëviz
Примери:
Утринската прошетка го поразмрда и го освежи.

потече повеќе

потечат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да се движи во мноштво, во маса.
Албански: lëviz
Употреба: Преносно значење
Примери:
Тогаш ја виде реката од луѓе што потече кон плоштадот.

потрга повеќе

потргаат
Вид збор: Глагол, свршен
потргне
Албански: heq, largon
Примери:
Таа му ја потргна раката.

потргне повеќе

потргнат
Вид збор: Глагол, свршен
(се потргне) Се помести, се премести малку, се подистави.
Албански: zhvendos
Примери:
Ве молам, потргнете се прозорецот.

поттргне повеќе

поттргнат
Вид збор: Глагол, свршен
Тргне, помести, придвижи малку.
Албански: tërheq, zhvendos, lëvizë
(се поттргне) Се тргне, се помести малку, во мала мера.
Албански: tërhiqem, zhvendosem
Примери:
Се поттргна налево.

премести повеќе

преместат
Вид збор: Глагол, свршен
Пренесе нешто од едно место на друго, промени место.
Албански: shpërngul, mbart
Примери:
Го преместил каменот од меѓата.
Одреди некому работно место.
Албански: ndërron vendin e punës
Примери:
Ја преместија од книговодство во правната служба.

пресели повеќе

преселат
Вид збор: Глагол, свршен
Промени место на живеење, се насели на друго место.
Албански: shpërngul
Примери:
Се пресели во друга куќа.

прета повеќе

претаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Дава знаци на живот.
Албански: lëviz
Употреба: Преносно значење , Разговорно
Примери:
Удираше по нив сѐ додека претаа.

префрла повеќе

Види и: префрли (св.)
префрлаат
Вид збор: Глагол, несвршен
префрли

префрли повеќе

префрлат
Вид збор: Глагол, свршен
Премести на друго место, смени место.
Албански: hedh, transferoj
Примери:
Ме префрлија на друго работно место.
(се префрли) Се премести од едно место на друго.
Албански: shpërngul
Примери:
Се префрли во друг вагон.

промрда повеќе

Види и: мрда (несв.)
промрдаат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да мрда обично по определен прекин.
Албански: fillon të lëviz
Примери:
Бебето промрда во сонот.
Мрда малку.
Албански: lëviz pak
Примери:
Промрда на местото каде што седеше, но не стана.
(се промрда) Се раздвижи, прошета малку.
Албански: lëviz, ec
Употреба: Разговорно
Примери:
Се промрда до блиската продавница.

промртка повеќе

Види и: мртка (несв.)
промрткаат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да мртка.
Примери:
Промртка, се буди.

раздвижи повеќе

Види и: движи (несв.)
раздвижат
Вид збор: Глагол, свршен
(се раздвижи) Почне да се движи.
Албански: fillon të lëviz
Примери:
Се раздвижија луѓето.

размрда повеќе

размрдаат
Вид збор: Глагол, свршен
раздвижи
Албански: lëvizë, luaj vendit
Примери:
Размрдајте ги малку нозете.
(се размрда) Се раздвижи, почне да мрда.
Албански: lëvizë
Примери:
Размрдајте се малку надвор.

расели повеќе

раселат
Вид збор: Глагол, свршен
Засели на разни места.
Албански: shpërngul
Примери:
Ги раселија по селата на планината.

раселува повеќе

Види и: расели (св.)
(се) раселуваат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се) расели

раскрши повеќе

раскршат
Вид збор: Глагол, свршен
За снага, раце и нозе - раздвижи, размрда.
Албански: lëviz
Примери:
Раскрши ја малку снагата.
(се раскрши) се раздвижи, се размрда
Албански: lëviz
Примери:
И јас малку да се раскршам.

сели повеќе

селат
Вид збор: Глагол, несвршен
Пренесува на друго место на живеење, преселува.
Албански: shpërngul
Употреба: Транспорт
Примери:
Присилно ќе го селат од старата куќа.
(се сели) Поминува на друго место на живеење, се преселува.
Албански: shpërngul
Примери:
Кога ќе се селиме, ќе ве викнеме да ни помогнете.

смрда повеќе

Види и: мрда (несв.)
смрдаат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне одеднаш да мрда.
Примери:
Наеднаш смрда мртовецот.

стресе повеќе

стресат
Вид збор: Глагол, свршен
вознемири, потресе
Албански: trondit
Употреба: Преносно значење
Примери:
Таа вест го стресе.

тегне повеќе

тегнат
Вид збор: Глагол, несвршен
Оди во одреден правец.
Албански: lëviz
Употреба: Народна поезија
Примери:
(нар. поез.) Право тегнат в града Манастира.

тера повеќе

тераат
Вид збор: Глагол, несвршен
Движи, тера да работи.
Албански: lëviz
Примери:
Водата од јазот ја тера воденицата.

тргне повеќе

тргнат
Вид збор: Глагол, свршен
Истави, фати од определено место.
Албански: heq, lëviz
Примери:
Тргни го од масава тенџерево зашто ми пречи.

шавне повеќе

шавнат
Вид збор: Глагол, свршен
Престане да биде во мирување.
Албански: lëviz
Примери:
Нешто шавна во сламата.