мн. забари
Вид збор: Именка, машки род
Лекар за болести на забите.
(едн.)
Вид збор: Именка, среден род
Дел од медицината што се занимава со болестите и лекувањето на забите.
Примери:
Бидејќи сите деца во нејзиното семејство имале можност да се школуваат, тие го одбрале забарството за своја идна професија.
(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
Болка предизвикана од болен заб.
Примери:
Го мачеше страшен забобол.
Вид збор: Именка, женски род
Вид збор: Глагол, свршен
(само во 3. л.) Почувствува остра болка.
Примери:
Нешто ме забоде во градите.
заболедуваат
Вид збор: Глагол, несвршен
Почне да боледува.
Примери:
Заболедува од пред една година.
Вид збор: Именка, машки род
забар
Примери:
Тој работи како заболекар, поправа заби.
Вид збор: Именка, среден род
забарство
Примери:
Христо Куслев по востанието во 1907 година завршува заболекарство во Виена, по што се населува во Подгорица, каде што работи како заболекар.
мн. завои
Вид збор: Именка, машки род
Долга лента од газа или платно што служи за преврзување и заштита на повреден дел од телото.
Примери:
Левата рака му беше преврзана со бел завој.
завртат
Вид збор: Глагол, свршен
Ми (ти, му... се заврти) Изгуби свест, добие вртоглавица.
Англиски:
faint
Албански:
marrje mend
Примери:
Ми се заврте во главата, но не паднав.
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да глувее.
Примери:
Тој заглувеал со годините.
заглувнат
Вид збор: Глагол, свршен
Привремено или трајно ја изгуби способноста за слушање, го изгуби слухот.
Англиски:
go deaf
Албански:
shurdhet
Примери:
Од силната експлозија сите заглувнавме.
загноени
Вид збор: Придавка
Што е со гној, што има гној.
Примери:
Се вратил со загноена рана.
загнојат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да гнои.
Примери:
Му загнои раната на ногата.
мн. загреби
Вид збор: Именка, машки род
(обично во мн.) Болест на кожата со појава на дамки и ситни брончиња.
Албански:
sëmundje e lëkurës
(едн.) задувот
Вид збор: Именка, машки род
астма
Англиски:
asthma
Албански:
astma
Примери:
Боледуваше од задув.
мн. зазабици
Вид збор: Именка, женски род
Воспаление на венците, обично кај коњите.
Примери:
Коњите ги фати зазабица.
заздрават
Вид збор: Глагол, свршен
За рана - оздрави, зарасне.
Англиски:
heal
Албански:
shërohet
закрепнат
Вид збор: Глагол, свршен
Зајакне, се поврати од нарушена во нормална здравствена состојба.
Англиски:
recover
Албански:
forcohet
Примери:
Тој закрепна по неколку дена.
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да лекува.
Англиски:
heal
Албански:
mjekohet
Примери:
Таа го залекува детето со разни тревки.
За рана - донекаде излекува, доведе во добра состојба.
Англиски:
heal
Албански:
shërohet
Примери:
Раната ја залекува со некаква маст.
(се залекува) Почне да се лекува.
Англиски:
heal
Албански:
mjekohet
Примери:
Се залекува по разни бајачки и гатачки.
залетнат
Вид збор: Глагол, свршен
При голтање храната навлегува во душникот и предизвикува проблеми со дишењето.
Англиски:
suffocate
Албански:
kafshata shkon keq
Примери:
Му залетна едно ронче од лебот во душникот.
Вид збор: Глагол, свршен
За рана, болест - привремено, донекаде излечи, доведе во добра состојба.
Англиски:
cure
Албански:
shëroj
Примери:
Застанаа во селото да се одморат и да си ги залечат раните.
Почне да лечи, да лекува некого.
Англиски:
heal
Албански:
shëroj, mjekoj
Примери:
Ме залечи со некакви треви и ме остави неизлечен.
(се залечи) Се излечи привремено, донекаде или целосно.
Англиски:
cure
Албански:
shëroj, mjekoj
Примери:
Се залечил од грипот со разни чаеви.
(се залечи) Почне да се лечи, да се лекува.
Англиски:
heal
Албански:
shëroj
Примери:
Се залечив од ревматизам пред неколку години.
заносат
Вид збор: Глагол, свршен
затрудни, забремени
Англиски:
impregnate
Албански:
e mbarsur, shtatzënë
Примери:
Таа заноси пред да се омажи.
заостанати
Вид збор: Придавка
Што се наоѓа назад, зад другите.
Англиски:
retarded
Албански:
i mbetur prapa, i vonuar
Примери:
умствено заостанат човек
мн. запаленија
Вид збор: Именка, среден род
Реакција на постојана дразба.
Примери:
запаление на слепото црево
(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
Отежнато празнење на цревата.
Примери:
Тој страда од запек.
запечат
Вид збор: Глагол, свршен
Предизвика запек.
Примери:
Чоколадото може да те запече.
(се запече) Добие запек.
Примери:
Детето се запече од сувата храна.
мн. зарази
Вид збор: Именка, женски род
Причинител на болест што се пренесува од еден организам на друг.
Примери:
Буништата се извор на зарази.
Процес на пренесување заразна болест од еден организам на друг.
Примери:
смртоносна зараза, цревна зараза
заразениот
Вид збор: Придавка
Што има зараза, што содржи зараза.
Примери:
заразена крв
Што заразува, што предизвкува зараза.
Примери:
заразна болест
заразат
Вид збор: Глагол, свршен
Предаде, пренесе зараза некому.
Англиски:
infect
Албански:
infektoj
Примери:
Тој ги зарази и другите деца со жолтица.
(се зарази) Се разболи од заразна болест преку друго лице.
Англиски:
infect
Албански:
infektoj
Примери:
Тој се заразил со грип од колегата на работа.
Вид збор: Глагол, свршен
За рана - заздрави, се залечи.
Англиски:
heal
Албански:
shëroj
Примери:
Раната по операцијата брзо и зарасна.
(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
(се) засачат
Вид збор: Глагол, свршен
Не може да мокри.
Примери:
Од многу терање коњот се засачи.
мн. засеци
Вид збор: Именка, машки род
Белег од рана настаната со засекување.
Англиски:
scar
Албански:
rrëpirë
Примери:
Од паѓањето му остана засек на горната усна.
Болест кај козите, коњите и др.
Албански:
smundje dhijshë, kuajsh
засират
Вид збор: Глагол, свршен
(се засири) За крв - се згрутчи.
Англиски:
coagulate
Албански:
koagulon, mpikset
Примери:
Крвта што му течеше од раната брзо се засири.
мн. затвори
Вид збор: Именка, машки род
Вид збор: Именка, среден род
Потемен дел на рендгентска снимка што е показател на некаква болест.
Примери:
Тој имаше мало затемнување на белите дробови.
затруднат
Вид збор: Глагол, свршен
Стане трудна.
Примери:
По неколку години жената затрудне.
заушките
Вид збор: Именка, множина
Воспаление на заушните жлезди.
Примери:
Машките деца потешко ги поминуваа заушките.
мн. зафати
Вид збор: Именка, машки род
Интервенција врз телото.
Англиски:
operation
Албански:
operacion, ndërhyrje
Примери:
Хируршки зафат.
мн. зачетоци
Вид збор: Именка, машки род
ембрион, фетус
Англиски:
embryo
Албански:
embrion, fetus
Примери:
Зачетокот е заштитен во утробата на мајката.
зачумат
Вид збор: Глагол, свршен
Се зарази, заболи од чума.
Англиски:
infect
Албански:
infektohet nga murtaja
Примери:
Зачумена куќа.
Вид збор: Глагол, свршен
Заболи силно одеднаш.
Примери:
Скокна две скали одеднаш и го зболе глуждот.
згрчениот
Вид збор: Придавка
Што е свиен, собран, што е зафатен од грч.
Примери:
Десната рака му е згрчена, па работи со левата.
мн. здивови
Вид збор: Именка, машки род
Воздух што се испушта при дишењето.
Англиски:
breath
Албански:
frymë, afsh
Примери:
лош здив
здрави
Вид збор: Придавка
За живо суштество - што има нормални животни функции; што се одликува со здравје.
Англиски:
healthy
Албански:
i shëndoshë
Примери:
здрав човек
Што е својствен за организам кој се одликува со здравје.
Англиски:
healthy
Албански:
i shëndoshë
Примери:
здрава боја на лицето
здравствени
Вид збор: Придавка
Што се однесува на здравјето, на чувањето, лекувањето на здравјето.
Англиски:
health
Албански:
i shëndetshëm
Примери:
здравствено осигурување
злокачествениот
Вид збор: Придавка
За болест - што е многу тешка, опасна за животот.
Примери:
злокачествен тумор
зрачат
Вид збор: Глагол, несвршен
Изложува на определен вид зраци заради лекување.
Примери:
Ги зрачеше синусите со кварцна светлина.