оди
одат; одиш; одиме; одев, одевме; одело; одејќи
Вид збор: Глагол, несвршен
Ранг: 98
1.
За човек и за животни - се преместува движејќи се со нозете, чекорејќи.
Примери:
Одевме по вистинскиот пат.
Не трчај, оди полека.
Кучето одеше пред сите.
Тој секаде одеше пеш.
2.
Се упатува кон определено место со определена цел.
Примери:
Оди на работа.
Оди на дуќан.
Оди на факултет.
Оди на училиште.
Оди на курс.
Оди на кино.
Оди на состанок.
Оди на лекар.
Оди в црква.
Оди во посета.
Оди на пазар.
Слично со:
упатува (несв.)
3.
Се пренесува од едно место на друго со превозно средство (за луѓе - патува, се вози).
Примери:
На работа оди со велосипед.
На долги релации одиме со авион, а не со брод.
Ќе одиме со воз.
Слично со:
патува (несв.)
4.
Се пренесува од едно место на друго со превозно средство (за стоки - превезува, испраќа).
Примери:
Сето наше производство оди за извоз.
Овие пратки ќе одат за Битола.
Писмото одело цел месец.
Слично со:
испраќа (несв.)
5.
Има (нема) нешто на себе, некако е облечен, обуен.
Примери:
Оди по кошула.
Оди по чорапи.
Оди гологлав.
Оди бос.
6.
Е во некаква состојба.
Примери:
Уште оди ерген.
Оделе свршени една година.
7.
Се дружи, другарува.
Англиски:
join
Албански:
shoqërohet
Оди со двајца расипници, па и тој стана како нив.
Слично со:
дружи (несв.)
9.
Следи некого во нешто, работи, постапува како некој.
Примери:
Оди по примерот на својот учител.
Одат по умот негов.
Слично со:
следи (несв.)
10.
Настојува, се стреми кон нешто, постапува некако со цел да постигне нешто.
Примери:
Од идната година ќе одиме со новите наставни планови.
Слично со:
користи (несв.)
11.
За превозни средства - се движи.
Примери:
Автобусот одеше полека поради мразот.
Возот оди најредовно.
Авионот не одел директно.
Кога оди бротчето за Струга?
Слично со:
движи (несв.)
12.
За механизам - работи, се движи вршејќи ја специфичната функција.
Англиски:
run
Албански:
shkon, ecë
Ѕидниот часовник оди малку напред.
Слично со:
функционира (св. и несв.)
13.
се протега, се простира
Примери:
Патот оди покрај реката.
Оваа улица не оди кон театарот.
Нашава нива оди од патот, па сè до реката.
Слично со:
простира (несв.)
14.
За работа, за нешто што се прави, што се случува.
Примери:
Нему добро му оди трговијата.
Сеидбата оди според планот.
Денеска ништо не ми оди.
Се надеваме дека ќе оди кон подобро.
15.
Чини, вреди, има цена; добро се продава, се бара на пазарот.
Примери:
Колку одат доматите денес?
Овошјето тешко оди.
Не оди тутунот како што одеше некогаш.
Слично со:
вреди (несв.)
16.
За средства, пари - се употребува, се троши.
Англиски:
spend
Албански:
harxhohet, shkon
Половина плата му оди за лекови.
Поголемиот дел од парите одат за купување нови машини.
Слично со:
троши (несв.)
17.
Се сложува, е соодветно, одговара (за делови од облека, за боја, храна, пијалак).
Англиски:
fit
Албански:
përshtatet, shkon njëra me tjetrën
Кошулата не ти оди на костумот.
Со ваква облека не оди шарена шапка.
Со ова јадење оди црвено вино.
Слично со:
одговара (несв.)
18.
За постапка, намера, намисла - не е така, спротивно е, не може да успее.
Англиски:
work
Албански:
shkon, kalon
Тоа што го кажуваш не оди.
Не оди тоа така.
Што не оди, не оди.
Слично со:
функционира (св. и несв.)
19.
Спаѓа, влегува, се распределува во некој состав.
Примери:
Тие ќе одат во втората група.
Само квалитетните производи одат за продажба.
Ова ќе оди во отпад.
Овој тутун не оди во прва класа.
Слично со:
спаѓа (несв.)
20.
За боја, нијанса - преминува, се прелева.
Англиски:
change
Албански:
kalon, shëndrohet
Имаше нова блуза, розева што оди кон виолетово.
Слично со:
менува (несв.)
21.
Во некои игри (шах, карти) - е според правилата; на потег.
Примери:
Топот оди неограничено вертикално и хоризонтално.
Сега ти одиш.
Слично со:
движи (несв.)
22.
Во математика - се содржи во некој број.
Примери:
Во девет три оди трипати.
Слично со:
содржи (несв.)
23.
Со начинско значење, се движи некако.
Англиски:
move
Албански:
ecë, lëviz
Оди брзо.
Оди на прсти.
Оди на раце.
Слично со:
движи (несв.)
24.
За време, обично со заменката си.
Англиски:
pass
Албански:
kalon, shkon
Треба да побрзаме, си оди времето.
25.
Се грижи за некого или за нешто.
Примери:
По болниот некој треба да оди.
Цвеќињата се убави, ама треба да одиш по нив.
Слично со:
грижи (несв.)
26.
(во 1 л. мн.) Како најава, воведување на дејство.
Примери:
Одиме понатаму.
Одиме на следното прашање.
Изрази
Не ми оди в глава - не можам да сфатам, да замислам.
Оди по линија на помал отпор - не сака судири, избегнува тешкотии.
Оди понадвор - излегува по нужда.
Оди од рака, на рака - се предава, се пренесува од еден на друг.
Оди во чекор со времето / со модата - ги следи современите текови, современ е; се носи според модата, модерно се облекува.
Ни оди ни седи - не прави ништо за да ја промени состојбата.
Ми (ти, му...) оди на нерви - ме (те, го ...) нервира.
Оди по ќефот (некому) - угодува некому.
Оди по тенок мраз - игра опасно.