Економија - категорија

баждар повеќе

мн. баждари
Вид збор: Именка, машки род
Такса за тезга на пазар.
Англиски: market fee Албански: taksë për tezgë
Примери:
Плати баждар.
Вид: давачка (ж.)
Службено лице што има должност да контролира мери и тегови.
Англиски: calibrator Албански: matës
Примери:
Баждар ги баждари вагите.

баждарина повеќе

мн. баждарини
Вид збор: Именка, женски род
трошарина, такса
Англиски: toll
Слично со: трошарина (ж.) , такса (ж.)

баждарница повеќе

мн. баждарници
Вид збор: Именка, женски род
Јавна установа, обично поставена на влезот од градот каде што на селаните им се наплатувало.
Англиски: toll Албански: vendi për taksëpagesë
Примери:
Пред секој град постоела баждарница.
Слично со: трошарина (ж.)

базар повеќе

мн. базари
Вид збор: Именка, машки род
покриена ориентална чаршија
Англиски: bazaar Турски: pazar Албански: treg, pazar
Слично со: пазар (м.)
Голема трговска куќа во која се продава разновидна (евтина) стока.
Англиски: department store Албански: shtëpi tregtare

баздриѓанлак повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
трговија
Англиски: trade Албански: tregëti
Примери:
Одбил да биде во баздриѓанлакот.
Трговска чаршија.
Англиски: market Албански: çarshi tregëtare

бакал повеќе

мн. бакали
Вид збор: Именка, машки род
Трговец на различни ситни производи, обично прехранбена стока.
Англиски: grocer Турски: bakkal Албански: bakallxhi, dyqanxhi
Примери:
Работеше како бакал.

бакаллак повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
бакалска стока
Англиски: goods Турски: bakkaliye Албански: artikuj ushqimor
Примери:
Почна да му реди разен бакаллак: две оки шеќер, пол ока кафе, стодрам црвен пипер, една вреќа сол, тенекија газија и др.
Трговија со бакалска стока.
Англиски: grocery Албански: tregëti me artikuj ushqimor
Примери:
Со бакаллак ве хранам, ве женам, ве мажам, ве праќам на печалба.

бакалница повеќе

мн. бакалници
Вид збор: Именка, женски род
Продавница со бакалска стока.
Англиски: grocery Турски: bakkal
Примери:
селска бакалница
Слично со: колонијал (м.)
Вид: продавница (ж.)

бакалски повеќе

Види и: бакал (м.)
бакалскиот
Вид збор: Придавка
Што е во врска со бакал.
Албански: i dyqanxhiut
Примери:
Бакалска стока.

бандерола повеќе

мн. бандероли
Вид збор: Именка, женски род
Лента од хартија со царински или даночен жиг; се обвива околу предметите што биле подложени на царинење.
Англиски: banderole Албански: banderolë
Слично со: лента (ж.)
Хартиена етикета на стоката со која се докажува дека е платен данок.
Англиски: banderole Албански: banderolë

банка повеќе

мн. банки
Вид збор: Именка, женски род
Установа за парично и кредитно работење.
Англиски: bank Албански: bankë
Примери:
Парите ги чуваше во нашите банки.
Пара со вредност од десет денари.
Примери:
Му даде осум банки.

банкар повеќе

мн. банкари
Вид збор: Именка, машки род
Лице што се занимава со банкарски, парични работи.
Англиски: banker Албански: bankier
Примери:
Банкарот му препорача поволен кредит.

банкарски повеќе

Види и: банкар (м.)
банакрскиот
Вид збор: Придавка
Што се однесува на банка или банкарство.
Англиски: banking
Примери:
банкарска гаранција

банкарство повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, среден род
банкарска дејност
Англиски: banking Албански: veprim bankar
Примери:
Во стопанството главно место имаат банкарството и трговијата.

банкнота повеќе

мн. банкноти
Вид збор: Именка, женски род
книжна пара
Англиски: banknote Албански: kartëmonedhë, bankënotë
Примери:
На свирачите им лепи банкноти.
Вид меница што ја издава банката наместо готови пари.
Англиски: bill Албански: afishe

банковен повеќе

Види и: банка (ж.)
банковни
Вид збор: Придавка
Што се однесува на банка.
Англиски: banking Албански: i bankës, bankiar
Примери:
банковен капитал

банкократ повеќе

мн. банкократи
Вид збор: Именка, машки род
Приврзаник на банкократијата.
Албански: bankokrat
Поседник на голем капитал, капиталист.
Албански: bankokrat, kapitalist

банкомат повеќе

мн. банкомати
Вид збор: Именка, машки род
Автомат од којшто можат да се вршат банкарски трансакции.
Англиски: teller machine Албански: bankomat
Примери:
Овие банкомати им овозможуваат на луѓето од своите сметки да вадат готовина.

банкрот повеќе

мн. банкроти
Вид збор: Именка, машки род
Неспособност за плаќање; материјална пропаст на банка, на фирма.
Англиски: bankruptcy Албански: bankrot, faliment
Примери:
Неговата фирма доживеа банкрот.
Слично со: стечај (м.)

банкротер повеќе

мн. банкротери
Вид збор: Именка, машки род
Лице кое е платежно неспособно.
Англиски: bankrupt
Примери:
повеќекратен банкротер

банкротира повеќе

банкротираат
Вид збор: Глагол, свршен и несвршен
Падне, паѓа под банкрот; огласи, огласува дека е неспособен за извршување на своите парични обврски.
Англиски: default Албански: bankrotoj, falimentoj
Примери:
Банкротира зашто многу го практикуваше барбутот и покерот.

банкротиран повеќе

банкротирана
Вид збор: Придавка
Платежно неспособен.
Англиски: bankrupt Албански: i bankrotuar
Примери:
Банкротирано претпријатие.

банкротство повеќе

(едн.) банкротството
Вид збор: Именка, среден род
Распаѓање на деловниот систем на стопанска огранизација во ситуација во која што со својот имот веќе не е во состојба да ги намирува обврските.
Англиски: bankruptcy Албански: bankrotim, falimentim
Примери:
По банкротството на претпријатието вработените останаа на улица.

бегликчија повеќе

мн. бегликчии
Вид збор: Именка, машки род
Собирач на данок во натура во Турското Царство.
Англиски: tax collector Турски: beylikçi

безготовински повеќе

безготовинскиот
Вид збор: Придавка
Што не е во готовина.
Англиски: non cash
Примери:
безготовинско плаќање
Спротивно од: готовински (прид.)

безработен повеќе

безработниот
Вид збор: Придавка
Што е без работа, невработен.
Англиски: unemployed Албански: i papunë
Примери:
Тој беше безработен и не знаеше што да прави од здодевност.
Слично со: невработен (прид.)

безработица повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, женски род
Состојба на недостиг од работа.
Англиски: unemployment
Примери:
Тоа е период на општа безработица и сиромаштија.
Слично со: невработеност (ж.)

бенефит повеќе

мн. бенефити
Вид збор: Именка, машки род
полза, корист
Англиски: benefit Албански: benefit, përfitim
Примери:
Да се преземат долговите со цврсти гаранции и одреден бенефит.
Слично со: полза (ж.) , бенефиција (ж.) , корист (ж.)

берза повеќе

мн. берзи
Вид збор: Именка, женски род
Институција за организиран промет на хартии од вредност (акции и обврзници), пари и други услуги, според определени правила, обично преку посредници.
Англиски: stock exchange Албански: bursë

берзански повеќе

Види и: берза (ж.)
берзанска
Вид збор: Придавка
Што е во врска со берза.
Албански: burse
Примери:
берзански посредник

берзијанец повеќе

мн. берзијанци
Вид збор: Именка, женски род
Тој што работи во берза, член на берза.
Англиски: stock trader Албански: bursar

бескаматен повеќе

бескаматни
Вид збор: Придавка
Што се дава без камата.
Англиски: interest-free Албански: pa interes, pa kamatë
Примери:
бескаматен кредит

беспарица повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, женски род
Скудност во пари, немање пари.
Англиски: lack of money Албански: skamje
Примери:
Беспарицата ги притиска луѓето.
Слично со: сиромаштија (ж.)

бесцарински повеќе

бесцаринскиот
Вид збор: Придавка
Што е без царина.
Англиски: duty-free
Примери:
бесцаринска зона

бизнис повеќе

(едн.) бизнисот
Вид збор: Именка, машки род
Работа, деловност, ангажираност во некоја дејност што донесува економска корист.
Англиски: business Албански: biznes
Трговска или друга дејност што носи добра заработувачка.
Англиски: business Албански: biznes

бизнисмен повеќе

мн. бизнисмени
Вид збор: Именка, машки род
Лице што се занимава со бизнис, деловен човек, трговец.
Англиски: businessman Албански: biznesmen
Примери:
Бизнисмен од Австралија.
Слично со: стопанственик (м.)

биланс повеќе

мн. биланси
Вид збор: Именка, машки род
Состојба на приходите и расходите за определен период.
Англиски: balance Албански: bilanc
Примери:
Годишен биланс.

билансен повеќе

Види и: биланс (м.)
билансниот
Вид збор: Придавка
Што се однесува на биланс.
Албански: i bilancit
Примери:
Билансен ефект.

билансира повеќе

билансираат
Вид збор: Глагол, свршен и несвршен
Направи баланс.
Англиски: balance
Примери:
Сметководството ги билансира приходите и расходите.

билетар повеќе

мн. билетари
Вид збор: Именка, машки род
продавач на билети
Англиски: ticket salesman Албански: biletar, biletshitës

биткоин повеќе

мн. биткоини
Вид збор: Именка, машки род
Дигитален систем на плаќање со помош на криптографија.
Англиски: bitcoin
Примери:
Биткоинот ги руши сите рекорди.
повеќе...

благајна повеќе

мн. благајни
Вид збор: Именка, женски род
Канцеларија или одделение на претпријатие или установа каде што се врши уплата и исплата на парични средства.
Англиски: pay office Албански: kasë, sportel
Примери:
Благајната е во ходникот десно.
Просторија со отвор или прозорец каде што се продаваат влезници, билети.
Англиски: ticket office Албански: sportel, kasë
Примери:
Благајна на кино „Вардар“.
Слично со: билетарница (ж.)

благајник повеќе

мн. благајници
Вид збор: Именка, машки род
Тој што раководи со благајната.
Англиски: treasurer Албански: arkëtar
Примери:
Началник и благајник.
Тој што прима уплата и врши исплата на парични средства.
Англиски: cashier Албански: arkëtar
Примери:
Обичен благајник со добри плата.

благосостојба повеќе

(едн.) благосостојбата
Вид збор: Именка, женски род
Добар и удобен живот, богатство, материјална сигурност.
Англиски: prosperity Албански: mirëqënie
Примери:
Ред, мир и благосостојба.
Слично со: просперитет (м.)

бланко повеќе

Вид збор: Придавка
Неиспишан, непополнет (обично во изрази: бланко-кредит, бланко-меница, бланко-потпис).
Англиски: blank Албански: blanko, i zbrazët

блокада повеќе

мн. блокади
Вид збор: Именка, женски род
Изолација, затворање на една земја во економските, трговските и др. односи заради вршење политички притисок.
Англиски: isolation, lockdown Албански: izolim, bllokim
Примери:
економска блокада
Слично со: изолација (ж.)

блокира повеќе

блокираат
Вид збор: Глагол, свршен и несвршен
Забрани, забранува, спречи, спречува исплата.
Англиски: block Албански: ndaloj, bllokoj
Примери:
Владата ги блокира сметките на две министерства.

бојкот повеќе

мн. бојкоти
Вид збор: Именка, машки род
Прекин на врските, отфрлање или исклучување на некоја општествена група или поединец, најчесто како средство за притисок во политичка или во економска борба.
Англиски: boycott Албански: bojkot
Примери:
Бојкотот против него траеше четири години.

бојкотира повеќе

бојкотираат
Вид збор: Глагол, несвршен
Прави бојкот.
Англиски: boycott
Примери:
Ние ги бојкотиравме нивните состаноци.

бон повеќе

мн. бонови
Вид збор: Именка, машки род
паричен знак
Англиски: voucher Албански: kupon, bon
Примери:
Бонови за топол оброк.
Печатени маркици со кои се одредува количина на некој паричен износ, обично поради рационализација на потрошувачката на одреден производ.
Англиски: coupon Албански: bon, kupon
Примери:
Боновите за месо од претходниот месец сега може да се искористат за купување на шеќер.

бонбониера повеќе

мн. бонбониери
Вид збор: Именка, женски род
Продавница за бонбони и чоколади.
Англиски: candy shop Албански: shitore sheqerkash

бонитет повеќе

мн. бонитети
Вид збор: Именка, машки род
Белези што го прават субјектот добар и сигурен должник; финансиска позиција и репутација на должникот во деловните односи.
Англиски: credit rating Албански: bonitet
Примери:
Сите пријавени на тендерот доставија документи за бонитет.
Слично со: солвентност (ж.) , кредитоспособност (ж.) , ликвидност (ж.)

бонус повеќе

мн. бонуси
Вид збор: Именка, машки род
Еднократна награда за добра работа или за постигнување одредени цели.
Англиски: bonus Албански: bonus, shtesë
Примери:
годишен бонус
Слично со: награда (ж.)

борд повеќе

мн. бордови
Вид збор: Именка, машки род
раководство, комисија, комора
Англиски: board
Примери:
борд на директори

бордеро повеќе

мн. бордероа
Вид збор: Именка, среден род
Листа, извор, сметка што се издава со одредена намена.
Англиски: bordereau Француски: bordereau Албански: bordero, kupon
Примери:
Во менувачницата ми дадоа бордеро за разменетите девизи.

борчлија повеќе

мн. борчлии
Вид збор: Именка, машки род
(немен. по род) Должник, тој што борчи, што има борч.
Англиски: debtor Турски: borçlu Албански: debitor, borxhli
Примери:
Јас никому борчлија не сум останал.
Слично со: должник (м.)

борчлија повеќе

Види и: борчлија (м.)
борчлии
Вид збор: Придавка
(немен. по род) Што е заборчен, што должи некому пари.
Англиски: indebted
Примери:
борчлија човек
Слично со: задолжен (прид.)

бравар повеќе

мн. бравари
Вид збор: Именка, машки род
Занаетчија што изработува брави.
Англиски: locksmith
Примери:
Детето изучи за бравар.
Вид: занаетчија (м.)

брадва повеќе

мн. брадви
Вид збор: Именка, женски род
Дрводелска секира, алат за делање штици за каци и сл.
Англиски: adze
Примери:
брадви за цепење дрва
Вид: алат (м.)

бранша повеќе

мн. бранши
Вид збор: Именка, женски род
Гранка во некоја дејност: во трговијата, занаетчиството, индустријата.
Англиски: industrial sector Француски: branche Албански: branshë, sektor, lëmi
Примери:
Возачите со долги колони тешки товарни возила протестираа против условите во нивната бранша, кои тие ги сметаат за неправедни.
Слично со: струка (ж.)

бренд повеќе

мн. брендови
Вид збор: Именка, машки род
трговска марка
Англиски: brand

бригадир повеќе

мн. бригадири
Вид збор: Именка, машки род
Раководител на работна единица, бригада во производството, во градежништвото и сл.
Англиски: brigadier Албански: brigadier
Примери:
Бригадирот ги распредели задачите за денес.

бродарина повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, женски род
Такса што се наплатува за бродови или јахти при користење на пристаништето.
Англиски: landing fee
Примери:
Најскапата бродарина досега беше платена во 2010 година, кога норвешкиот луксузен крстосувач „Бисер“ мораше да даде 375 600 долари за користење на преминот.
Вид: давачка (ж.)

бродарство повеќе

бродарството
Вид збор: Именка, среден род
Стопанска дејност што се занимава со производство и трговија со бродови.
Англиски: shipping Албански: detari, lundrim
Примери:
Таму е развиено бродарството.

бродоградба повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, женски род
Индустрија за градење и одржување на бродови и други пловни објекти.
Англиски: shipbuilding Албански: ndërtim anijesh

бродоградилиште повеќе

мн. бродоградилишта
Вид збор: Именка, среден род
Претпријатие за градење и за ремонт на бродови, место каде што се градат бродови.
Англиски: shipyard

бродоградител повеќе

мн. бродоградители
Вид збор: Именка, машки род
градител на бродови
Англиски: shipbuilder

брокер повеќе

мн. брокери
Вид збор: Именка, машки род
Тој што ги следи движењата на берзата, што тргува со вредносни хартии и посредува во берзанските работи.
Англиски: broker Албански: broker, ndërmjetës
Слично со: посредник (м.)

бруто повеќе

Вид збор: Придавка
Тежина на стока заедно со обвивката и амбалажата.
Англиски: gross Албански: bruto
Спротивно од: нето (прид.)
Износ на пари без одбивање на давачките (данок).
Англиски: gross Албански: bruto

бруто-плата повеќе

мн. бруто-плати
Вид збор: Именка, женски род
Вкупна плата, заедно со сите давачки.
Англиски: gross salary

бувјак повеќе

мн. бувјаци
Вид збор: Именка, машки род
Пазар на кој се продаваат употребувани и стари предмети.
Англиски: flea market Српски: бувљак
Примери:
Бев внимателен возејќи по улиците, особено по улицата над Кале каде што се наоѓа бувјакот.
Слично со: бит-пазар (м.)

бутик повеќе

мн. бутици
Вид збор: Именка, машки род
Современ дуќан, продавница за облека што се изработува по сопствени модели и во мали серии.
Англиски: boutique Француски: boutique
Примери:
Фустанот го купивме во еден бутик на кејот.
Слично со: дуќан (м.)
Вид: продавница (ж.)

бутка повеќе

мн. бутки
Вид збор: Именка, женски род
киоск, трафика
Англиски: booth Албански: kiosk
Примери:
Цигари купи во бутката на аголот.
Слично со: трафика (ж.)
Вид: продавница (ж.)

буџет повеќе

(едн.) буџетот
Вид збор: Именка, машки род
Пресметка на приходите и расходите на државата, на установа, претпријатие, за определен период.
Англиски: budget Албански: buxhet
Примери:
Средствата од буџетот се намалени за 3 отсто.
Парични средства со кои се располага.
Англиски: budget Албански: buxhet
Примери:
Мојот буџет не ми дозволува вакви излети.

буџетира повеќе

буџетираат
Вид збор: Глагол, свршен и несвршен
Пресметува приходи и расходи на држава, установа или претпријатие за определен период.
Англиски: budget
Примери:
Министерството за култура да се преиспита кого буџетира во македонскиот театар.
Пресметува парични средства со кои се располага.
Англиски: budget
Примери:
Како да ги буџетираме трошоците за маркетинг активностите и како да работиме со мал буџет?

буџетски повеќе

Види и: буџет (м.)
буџетскиот
Вид збор: Придавка
Што се однесува на буџет.
Англиски: budgetary Албански: buxhetorë
Примери:
буџетски дефицит
а - б - в - г - д - ѓ - е - ж - з - и - ј - к - л - м - н - о - п - р - с - т - ќ - у - ф - х - ц - ч - џ - ш